Γράφει ο Δημήτρης Δημητράκος… Πιστεύω ότι δεν πρέπει να πέσουμε στον πειρασμό της ισλαμοφοβίας. Οι ακεραιόφρονες του ISIS και άλλοι τζιχαντιστές, αυτό ακριβώς επιδιώκουν: να στρατολογούν και να ριζοσπαστικοποιούν μουσουλμάνους σε όλο τον κόσμο, μιλώντας για «σταυροφορία» της Δύσης εναντίον του κόσμου του Ισλάμ.
Όμως, είμαι εναντίον της ισλαμοφοβίας όχι από υπολογισμό τακτικής, αλλά για δύο ουσιαστικούς λόγους. Ο ένας είναι το ίδιο το Ισλάμ, η θέση του στην ιστορία της ανθρωπότητας, ο μεγάλος αραβικός πολιτισμός των Αβασιδών όπως και των Ουμαγιάδων, αλλά και αργότερα, η εκπληκτική μνημειακή και λογοτεχνική παρουσία του ισλαμικού πολιτισμού. Σέβομαι και επιπλέον θαυμάζω τον πολιτισμό αυτό.
Κάθε πολιτισμός στην ιστορία του περιέχει το δημιουργικό, αλλά και το καταστροφικό στοιχείο. Είναι λυπηρό που το δεύτερο στοιχείο ενεργεί τόσο καταλυτικά σήμερα στη σκέψη ορισμένων από τους πιστούς του, αλλά και σε άλλους, που ταυτίζουν το Ισλάμ με την καταστροφή και το φόνο.
Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο είμαι κατά της ισλαμοφοβίας είναι γενικότερος, και αυτός είναι η πολυπολιτισμικότητα, ως συστατικό στοιχείο του Δυτικού πολιτισμού. Αρκεί, βέβαια, να μην παρεξηγείται η αρχή της. Η αρχή αυτή είναι ανάλογη με το «παράδοξο της δημοκρατίας», όπως ονομάζει ο Karl Popper την ανεκτικότητα που πρέπει να επικρατεί μέσα σε μια δημοκρατία, αλλά συγχρόνως την ανάγκη περιφρούρησής της κατά των επίδοξων καταλυτών της.
Την αρχή της πολυπολιτισμικότητας είχε εφαρμόσει, χωρίς να την διατυπώσει, για πρώτη φορά μια εκπληκτική ιστορική προσωπικότητα, μάλλον άγνωστη στην Ελλάδα – με εξαίρεση τους Κεφαλλήνες. Η προσωπικότητα αυτή είναι ο Sir Charles James Napier (1782-1853), ο οποίος είναι γνωστός για την κατάκτηση και τη διακυβέρνηση της επαρχίας Sindh στη Βόρεια Ινδία 1843-47, αλλά και για το ότι διατέλεσε τοποτηρητής της Κεφαλονιάς προηγουμένως, 1822-30.
Υποθέτω ότι το χιούμορ του- που είχε κληρονομήσει από τον βασιλιά Κάρολο Β΄, του οποίου ήταν απόγονος – στην Κεφαλονιά έγινε αιχμηρότερο. Αυτό φάνηκε όταν έγινε κυβερνήτης της Β. Ινδίας. Έμαθε για το ινδουιστικό έθιμο «σατί» που επικρατούσε εκεί, δηλαδή να καίγονται ζωντανές οι χήρες μαζί με τους νεκρούς συζύγους τους, και αποφάσισε την απαγόρευσή του. Αντιπροσωπευτικές ομάδες των τοπικών κοινωνιών τον επισκέφθηκαν και του εξήγησαν ότι αυτό αποτελούσε παμπάλαιο έθιμο και ότι θα έπρεπε να το σεβαστεί.
Ο πολυπολιτισμικός Napier τους έδωσε δίκιο. Απέσυρε την απαγόρευση. Τους είπε, μάλιστα, ότι έπρεπε ο καθένας να σέβεται τα έθιμα του άλλου. «Εσείς έχετε το έθιμο να καίγονται οι χήρες. Σεβαστό. Κι εμείς έχουμε ένα έθιμο: κρεμάμε τους άντρες που καίνε γυναίκες. Λοιπόν, θα στήνετε την πυρά, κι εμείς δίπλα θα στήνουμε μερικές κρεμάλες. Και θα ακολουθεί απαγχονισμός όσων συμμετείχαν στην καύση. Ο καθένας το έθιμό του». Το έθιμο αυτό εξαφανίστηκε σε σχετικά μικρό διάστημα.
Ο Napier είναι ο πρώτος διδάξας περί πολυπολιτισμικότητας. Αλλά το μάθημά του, δεν έγινε αντιληπτό στο βάθος του.
