Οι χριστιανοί γνωρίζουν τη βιβλική αφήγηση της Γέννησης, όπου οι τρεις μάγοι ακολουθούν το «Άστρο της Βηθλεέμ» για να φτάσουν στον νεογέννητο Ιησού. Το ερώτημα παραμένει: έχει αυτή η ιστορία αστρονομικό υπόβαθρο ή πρόκειται απλώς για συμβολισμό; Τι θα μπορούσε να ήταν εκείνο το τόσο ιδιαίτερο φως στον ουρανό;
Θεωρίες για το χριστουγεννιάτικο φως
Οι σύγχρονοι ερασιτέχνες και επαγγελματίες αστρονόμοι έχουν προτείνει διάφορα σενάρια. Από μια εξαιρετικά κοντινή σύνοδο της Αφροδίτης με τον Δία το 2 π.Χ. μέχρι την τριπλή σύνοδο Δία και Κρόνου το 7 π.Χ., οι απόψεις ποικίλλουν, όπως και οι διαφωνίες για την πραγματική χρονολογία της γέννησης του Ιησού. Άλλοι μιλούν ακόμη και για μια πιθανή έκρηξη άστρου, ένα σπάνιο αλλά εντυπωσιακό φαινόμενο που θα μπορούσε να τραβήξει τα βλέμματα εκείνης της εποχής.
Ο ουρανός του Δεκεμβρίου και ο λαμπερός Δίας
Αν και αυτόν τον Δεκέμβριο δεν έχουμε εντυπωσιακές πλανητικές συνόδους, ούτε ορατούς κομήτες ή εκρήξεις άστρων, υπάρχει ένα ιδιαίτερα φωτεινό σημείο στον ουρανό: ο Δίας. Ο πλανήτης βαδίζει προς την αντιδιαμετρική του θέση, η οποία θα κορυφωθεί στις 10 Ιανουαρίου 2026, όταν η Γη θα βρεθεί ανάμεσα στον ήλιο και τον γίγαντα πλανήτη, κάνοντάς τον να λάμπει στο μέγιστο. Στην αντιδιαμετρική αυτή φάση, ο Δίας ανατέλλει στην ανατολή με το ηλιοβασίλεμα, σκαρφαλώνει ψηλά στον ουρανό γύρω στα μεσάνυχτα και δύει τα ξημερώματα.
Γιατί ο Δίας δεν μπορεί να ήταν το αυθεντικό «άστρο»
Παρότι ο φετινός Δεκέμβριος τον βρίσκει να κυριαρχεί στον νυχτερινό ουρανό, η ταύτισή του με το «Άστρο της Βηθλεέμ» δεν θεωρείται πιθανή. Ο Δίας βρίσκεται σε αντιδιαμετρική θέση κάθε 13 μήνες, λόγω της τροχιάς του γύρω από τον ήλιο, κάτι που σημαίνει ότι το φαινόμενο είναι τακτικό και όχι τόσο μοναδικό ώστε να προκαλέσει την προσοχή των σοφών της εποχής.
Ένας «χριστουγεννιάτικος» πρωταγωνιστής στον ουρανό
Έναν μήνα πριν από την αντιδιαμετρική του φάση, ο Δίας ανατέλλει περίπου δύο ώρες μετά τη δύση του ηλίου, γεγονός που τον κάνει ορατό σχεδόν όλη τη νύχτα, ιδίως τον Δεκέμβριο με τις μεγάλες νυχτερινές ώρες στο βόρειο ημισφαίριο. Από τις 8 το βράδυ και μετά δεσπόζει στην ανατολή, λάμπει με μέγεθος -2.4 και έως το τέλος του 2025 θα φτάσει στο -2.5, δηλαδή ακόμη πιο φωτεινός. Για τους σύγχρονους παρατηρητές, είναι ένας απόλυτα καλοκαιρισμένος «χριστουγεννιάτικος αστέρας» — έστω κι αν δεν είναι εκείνος της Βηθλεέμ.
