Είναι μια μεγάλη αλήθεια: οι γονείς δεν είναι τέλειοι.
Αν και οι περισσότεροι προσπαθούν να κάνουν το καλύτερο δυνατό για τα παιδιά τους, οι γονείς κάνουν συχνά λάθη – πράγματα που μπορεί να επηρεάσουν την παιδική τους ηλικία και τα οποία ως συγκεκριμένα χαρακτηριστικά θα τα συνοδεύουν στην ενήλικη ζωή τους.
Παρακάτω, θα εξετάσουμε τα τυπικά χαρακτηριστικά που παρατηρούνται σε ενήλικες που μεγάλωσαν με γονείς-«ελικόπτερα».
Μια ψυχολόγος αποκαλύπτει ποια χαρακτηριστικά είναι κοινά, και γιατί γονεϊκές συμπεριφορές όπως η υπερβολική καθοδήγηση, η υπερφόρτωση με δραστηριότητες και η προστασία των παιδιών από την απογοήτευση ή τη ματαίωση μπορεί στην πραγματικότητα να αφήσουν ένα διαρκές αποτύπωμα – πολύ μετά την «απογείωση από τη φωλιά».
Τι είναι οι γονείς-«ελικόπτερα»;
«Οι γονείς-ελικόπτερα είναι καλοπροαίρετοι αλλά εμπλέκονται υπερβολικά στη ζωή των παιδιών τους. Αιωρούνται συνεχώς από πάνω τους για να προστατεύσουν το παιδί από την ενόχληση, την αποτυχία ή τον κίνδυνο — συχνά χωρίς να συνειδητοποιούν ότι καταπνίγουν τις ίδιες δεξιότητες που χρειάζονται τα παιδιά για να αναπτυχθούν, όπως η ανθεκτικότητα και η ανεξαρτησία», λέει η ψυχολόγος και ειδικός στην ψυχική υγεία των παιδιών Δρ. Roseann Capanna-Hodge.
Όπως εξηγεί, οι γονείς-ελικόπτερα συχνά υπερδιορθώνουν, υπερφορτώνουν το παιδί με δραστηριότητες και σπεύδουν να διορθώσουν τα πάντα μόλις το παιδί νιώσει άβολα, πιστεύοντας ότι βοηθούν – ενώ στην πραγματικότητα εμποδίζουν την συναισθηματική ανάπτυξη και την αυτορρύθμιση.
Αν και αυτοί οι γονείς είναι αναμφίβολα καλοπροαίρετοι και σαφώς αγαπούν τα παιδιά τους, αυτό το στυλ γονεϊκότητας μπορεί να οδηγήσει σε ενήλικες που κουβαλούν αρκετά αρνητικά χαρακτηριστικά, αλλά όπως λέει η Δρ. Capanna-Hodge, αυτά τα χαρακτηριστικά δεν είναι «ελαττώματα» – είναι απλώς προσαρμογές του νευρικού συστήματος.
«Με τον καιρό, ωστόσο, περιορίζουν την ανάπτυξη», επισημαίνει.
Αν αναγνωρίζεις τον εαυτό σου ως κάποιον που μεγάλωσε με γονείς-«ελικόπτερα», πρέπει να ξέρεις ότι, όπως λέει η Δρ. Capanna-Hodge, το νευρικό σύστημα είναι μεταβλητό, και ποτέ δεν είναι αργά για να χτίσεις αυτοπεποίθηση, ανθεκτικότητα και δεξιότητες που ενισχύουν την πραγματική ανεξαρτησία.
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της αυτογνωσίας ή με τη βοήθεια ενός θεραπευτή που μπορεί να σε καθοδηγήσει στη διαδικασία.
9 συνηθισμένα χαρακτηριστικά ανθρώπων που μεγάλωσαν με γονείς-«ελικόπτερα»
1. Χαμηλή ανοχή στο στρες
«Οι γονείς-ελικόπτερα συχνά προστατεύουν τα παιδιά από κάθε ενόχληση. Το στρες όμως είναι μέρος της ζωής», δηλώνει η Δρ. Capanna-Hodge. «Χωρίς μικρές, διαχειρίσιμες ευκαιρίες να μάθουν πώς να το αντιμετωπίζουν, το νευρικό σύστημα δεν αναπτύσσει ανθεκτικότητα – και αυτοί οι ενήλικες συχνά έχουν χαμηλή ανοχή στο στρες, αισθανόμενοι καταβεβλημένοι από τις καθημερινές προκλήσεις.»
2. Δυσκολία στη λήψη αποφάσεων
Η Δρ. Capanna-Hodge λέει ότι όταν τα παιδιά μεγαλώνουν χωρίς την ευκαιρία να πάρουν αποφάσεις κατάλληλες για την ηλικία τους, δεν αποκτούν την αυτοπεποίθηση που προέρχεται από την εμπειρία.
«Ως ενήλικες, συχνά δυσκολεύονται να πάρουν αποφάσεις επειδή ποτέ δεν έμαθαν να εμπιστεύονται τη δική τους κρίση», προσθέτει.
3. Φόβος της αποτυχίας
Όπως λέει η Δρ. Capanna-Hodge, αν η αποτυχία αντιμετωπιζόταν ως κάτι που πρέπει να αποφευχθεί αντί για κάτι από το οποίο μαθαίνουμε, τα παιδιά εσωτερικεύουν ότι τα λάθη ισοδυναμούν με κίνδυνο.
«Αυτή η σύνδεση του νευρικού συστήματος παραμένει, και ως ενήλικες, πολλοί κουβαλούν έναν επίμονο φόβο αποτυχίας που τους εμποδίζει να πάρουν υγιή ρίσκα», εξηγεί.
4. Χαμηλή αυτοπεποίθηση
Γενικά, τα παιδιά που διορθώνονται συνεχώς, επιτηρούνται υπερβολικά ή «διασώζονται» από τους γονείς τους αρχίζουν να πιστεύουν ότι είναι ανίκανα.
Η Δρ. Capanna-Hodge συνεχίζει λέγοντας: «Αυτό το μήνυμα εγγράφεται στον εγκέφαλο και το σώμα τους, και ως ενήλικες, κουβαλούν χαμηλή αυτοπεποίθηση και είναι επιρρεπείς σε αρνητικές σκέψεις, ακόμα και σε τομείς όπου είναι περισσότερο από ικανοί.»
5. Τάσεις να ικανοποιούν τους άλλους
«Όταν τα παιδιά μαθαίνουν ότι η έγκριση προέρχεται από την επίδοση ή την τελειότητα, συχνά μεγαλώνουν σε ενήλικες με τάσεις να ικανοποιούν τους άλλους, που δεν μπορούν να θέσουν όρια, βάζοντας τις ανάγκες των άλλων πάνω από τις δικές τους για να νιώσουν ασφάλεια και αποδοχή», μοιράζεται η Δρ. Capanna-Hodge.
6. Δυσκολία στην επίλυση προβλημάτων
Αν μεγάλωσες με γονείς-ελικόπτερα, μπορεί να ανακαλύπτεις ότι χωρίς τον χώρο να κάνεις λάθη και να βρεις λύσεις μόνος σου, τώρα δεν έχεις πραγματικά εργαλεία αντιμετώπισης.
«Γι’ αυτό τόσοι πολλοί ενήλικες που μεγάλωσαν με γονείς-ελικόπτερα δυσκολεύονται με την ανεξάρτητη επίλυση προβλημάτων – τους προστάτευαν από την ενόχληση αντί να τους καθοδηγούν μέσα από αυτήν», λέει η Δρ. Capanna-Hodge.
7. Εξάρτηση από εξωτερική επιβεβαίωση
«Όταν τα παιδιά κατευθύνονται συνεχώς ή επαινούνται μόνο για τις καλές επιδόσεις τους, μαθαίνουν να βασίζονται στους άλλους για την αποδοχή», λέει η Δρ. Capanna-Hodge. «Ως ενήλικες, αυτό μπορεί να δημιουργήσει μια βαθιά εξάρτηση από την εξωτερική επιβεβαίωση – δεν εμπιστεύονται τη δική τους φωνή εκτός αν κάποιος άλλος την επιβεβαιώσει.»
8. Καθυστερημένη ανεξαρτησία
Η καθυστερημένη ανεξαρτησία, γνωστή και ως «αποτυχία απογείωσης», μπορεί να είναι αποτέλεσμα της γονεϊκότητας-ελικόπτερο.
«Η υπερβοήθεια στέλνει το σιωπηρό μήνυμα ότι ο κόσμος είναι πολύ δύσκολος και δεν μπορούν να τα καταφέρουν», λέει η Δρ. Capanna-Hodge. «Ως αποτέλεσμα, πολλοί νέοι ενήλικες που μεγάλωσαν έτσι δυσκολεύονται… στην απογείωση, βασιζόμενοι στους γονείς πολύ πέρα από την παιδική ηλικία, καθώς η ανεξαρτησία μοιάζει επικίνδυνη.»
9. Χαμηλή ανοχή στο ρίσκο
Η Δρ. Capanna-Hodge εξηγεί ότι αν κάθε ρίσκο χαρακτηριζόταν ως «επικίνδυνο» στην παιδική ηλικία, το νευρικό σύστημα μαθαίνει να ταυτίζει την αβεβαιότητα με την απειλή.
«Ως ενήλικες, αυτό εμφανίζεται ως χαμηλή ανοχή στο ρίσκο, όπου ακόμα και μικρές αλλαγές φαίνονται επισφαλείς ή επικίνδυνες», παρατηρεί.
Πηγή: Parade.com