Σημαντικές αλλαγές φέρνει το νέο πλαίσιο για τις κληρονομιές, το οποίο εισάγει θεσμούς που εφαρμόζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα τροποποιεί καίριους κανόνες του κληρονομικού δικαίου.
Οι ρυθμίσεις στοχεύουν στην απλοποίηση των διαδικασιών, στην ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου αλλά και στη δίκαιη κατανομή της περιουσίας.
Οι ιδιόχειρες διαθήκες
Αν και υπήρξαν συζητήσεις για πιθανή κατάργησή τους, τελικά οι ιδιόχειρες διαθήκες παραμένουν σε ισχύ. Ωστόσο, η γνησιότητά τους θα πρέπει να διασφαλίζεται με μεγαλύτερη προσοχή, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις όπου δεν έχει προηγηθεί κατάθεση σε συμβολαιογράφο. Σημαντικό είναι ότι πλέον οι ιδιόχειρες διαθήκες δεν θα καλύπτουν τους κληρονόμους α’ τάξης, δηλαδή τον/τη σύζυγο, τα παιδιά και τους γονείς.
Κληρονομικές συμβάσεις
Για πρώτη φορά εισάγεται ο θεσμός των κληρονομικών συμβάσεων. Πρόκειται για μια καινοτομία που επιτρέπει την εκ των προτέρων συμφωνία μεταξύ του κληρονομούμενου και των δικαιούχων, αλλάζοντας ουσιαστικά τα δεδομένα στη ρύθμιση της διαδοχής.
Αύξηση μεριδίου συζύγου
Ένα από τα βασικά σημεία του νέου πλαισίου είναι η αύξηση του ποσοστού της νόμιμης μερίδας του/της συζύγου. Το μερίδιο ανεβαίνει από το 25% στο 33,3%, ενισχύοντας τη θέση του/της συζύγου στην κληρονομική διανομή.
Νόμιμη μοίρα
Η νόμιμη μοίρα μετατρέπεται πλέον από εμπράγματο σε ενοχικό δικαίωμα. Αυτό σημαίνει ότι ο κληρονόμος δεν θα λαμβάνει απαραίτητα συγκεκριμένο περιουσιακό στοιχείο, αλλά θα έχει τη δυνατότητα να ζητήσει χρηματική αποζημίωση ισότιμη με το μερίδιό του.
Ευθύνη για χρέη
Μια ακόμα σημαντική αλλαγή αφορά την ευθύνη των κληρονόμων για τα χρέη της κληρονομιάς. Εξετάζεται το ενδεχόμενο να ισχύσει γενικευμένα ο κανόνας που σήμερα αφορά μόνο τους κληρονόμους «επ’ ωφελεία απογραφής»: ότι δηλαδή ο κληρονόμος δεν θα ευθύνεται με την προσωπική του περιουσία και για τα χρέη του αποθανόντος.
