Φόβους για επικείμενο πραξικόπημα στη χώρα εξέφρασε ο πρόεδρος της Μαδαγασκάρης έπειτα από την κοινή διαδήλωση πολιτών και μιας ελίτ στρατιωτικής μονάδας στους δρόμους το Σάββατο (11/10) η οποία ανακοίνωσε το πρωί της Κυριακής (12/10) ότι αναλαμβάνει τον έλεγχο του στρατού.
Η επέμβαση της ελίτ μονάδας «Capsat» έρχεται έπειτα από εβδομάδες διαδηλώσεων υπό την ηγεσία των νέων, οι οποίες ξεκίνησαν στις 25 Σεπτεμβρίου ενάντια στην έλλειψη νερού και ηλεκτρικού ρεύματος και επεκτάθηκαν σε εκκλήσεις για την παραίτηση του προέδρου, Αντρί Ρατζοελίνα, το τέλος της διαφθοράς και τη ριζική αναμόρφωση του πολιτικού συστήματος.
Ο Ρατζοελίνα δήλωσε ότι βρισκόταν «στη χώρα… διαχειριζόμενος τις εθνικές υποθέσεις», σε μια δήλωση που εξέδωσε το πρωί της Κυριακής (12/10). Ο νεοδιορισμένος πρωθυπουργός, Ruphin Fortunat Zafisambo, είχε δηλώσει στο κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο το βράδυ του Σαββάτου ότι η κυβέρνηση ήταν «απόλυτα έτοιμη να ακούσει και να συμμετάσχει σε διάλογο με όλες τις παρατάξεις – νέους, συνδικάτα ή ένοπλες δυνάμειες», αναφέρει ο Guardian.
Ο Ρατζοελίνα δήλωσε: «Η προεδρία της δημοκρατίας επιθυμεί να ενημερώσει τον λαό και τη διεθνή κοινότητα ότι αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη μια απόπειρα παράνομης και βίαιης κατάληψης της εξουσίας, αντίθετη με το σύνταγμα και τις δημοκρατικές αρχές. »
Η πραξικοπηματική άνοδος του Ρατζοελίνα με τη βοήθεια της Capsat το 2009
Στρατιώτες της ελίτ μονάδας Capsat, που βοήθησαν τον πρόεδρο Αντρί Ρατζοελίνα να καταλάβει την εξουσία με πραξικόπημα το 2009, προέτρεψαν τους συναδέλφους τους να παρακούσουν τις διαταγές το Σάββατο και να υποστηρίξουν τις διαμαρτυρίες των νέων, που ξεκίνησαν στις 25 Σεπτεμβρίου και αποτελούν την πιο σοβαρή πρόκληση για την εξουσία του Ρατζοελίνα από την επανεκλογή του το 2023.
Αξιωματικοί της CAPSAT δήλωσαν την Κυριακή ότι είχαν τον έλεγχο της ασφάλειας στη χώρα και ότι θα συντόνιζαν όλους τους κλάδους του στρατού από τη βάση τους στα περίχωρα της πρωτεύουσας, Ανταναναρίβο. Ανέφεραν ότι είχαν ορίσει τον στρατηγό Demosthene Pikulas ως αρχηγό του στρατού, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters.
Μια μονάδα της παραστρατιωτικής χωροφυλακής, η οποία μέχρι τώρα είχε αντιμετωπίσει τις διαδηλώσεις μαζί με την αστυνομία, επίσης αποσχίστηκε από την κυβέρνηση την Κυριακή.
«Απαγορεύεται κάθε χρήση βίας και κάθε ανάρμοστη συμπεριφορά προς τους συμπολίτες μας, καθώς η χωροφυλακή είναι μια δύναμη που έχει ως σκοπό την προστασία των πολιτών και όχι την υπεράσπιση των συμφερόντων μερικών ατόμων», ανέφερε η Διεθνής Δύναμη της Εθνικής Χωροφυλακής σε δήλωση που μεταδόθηκε από το Real TV.
REUTERS/Zo Andrianjafy
Ανέφερε επίσης ότι συντονίζεται με το αρχηγείο της Capsat.
Το Υπουργείο Άμυνας και το Γενικό Επιτελείο Στρατού αρνήθηκαν να σχολιάσουν.
Δεν ήταν αμέσως σαφές εάν ο υπόλοιπος στρατός υποτάσσεται στον έλεγχο της Capsat στο νησί του Ινδικού Ωκεανού με περίπου 32 εκατομμύρια κατοίκους.
Νεκρός στρατιώτης της Capsat
Ένας στρατηγός της Capsat δήλωσε το Σάββατο ότι ένας από τους στρατιώτες τους είχε σκοτωθεί από τη χωροφυλακή, την αστυνομία υπό τις διαταγές του υπουργείου Άμυνας, και ότι ένας δημοσιογράφος είχε πυροβοληθεί στα πόδια. Ο ΟΗΕ δήλωσε ότι τουλάχιστον 22 άτομα σκοτώθηκαν στην αρχή των διαδηλώσεων τον Σεπτέμβριο, αλλά ο πρόεδρος Ρατζοελίνα αμφισβήτησε αυτό το στοιχείο την περασμένη εβδομάδα, λέγοντας ότι 12 «λεηλατητές και βάνδαλοι» είχαν σκοτωθεί.
Οι διαδηλώσεις συντονίστηκαν αρχικά από την Gen Z Madagascar, μια ομάδα νέων χωρίς ηγέτη που εμπνεύστηκε από παρόμοιες διαδηλώσεις της «γενιάς Z» στην Ινδονησία και το Νεπάλ, όπου η κυβέρνηση ανατράπηκε.
Ο Ρατζοελίνα διέλυσε την κυβέρνησή του στις 29 Σεπτεμβρίου ως απάντηση στις αρχικές διαδηλώσεις. Ωστόσο, η Gen Z Madagascar απέρριψε ως ανεπαρκή την κίνηση, ζητώντας την παραίτηση του ίδιου, καθώς και του προέδρου του κοινοβουλίου και των δικαστών του συνταγματικού δικαστηρίου, ενώ οι διαδηλωτές στους δρόμους συνέχιζαν να φωνάζουν «Miala Rajoelina!» (Φύγε, Ρατζοελίνα!).
Ορισμένοι νεαροί ακτιβιστές εξέφρασαν το Σάββατο την ανησυχία τους για την παρέμβαση της Capsat, με έναν από αυτούς να χαρακτηρίζει «επικίνδυνους» τους στρατιώτες και τους πολιτικούς της αντιπολίτευσης που τους συνόδευσαν στην πλατεία της 13ης Μαΐου.
Η Μαδαγασκάρη είναι μία από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου, με κατά κεφαλήν ΑΕΠ μόλις 545 δολάρια πέρυσι, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα. Η πλούσια σε πολύτιμους λίθους και βανίλια χώρα κατατάχθηκε 140η μεταξύ 180 χωρών στον δείκτη αντίληψης της διαφθοράς της Transparency International για το 2024.
*Με πληροφορίες από Guardian, Reuters
