Ο υπουργός Ενέργειας και Υποδομών του Ισραήλ, Έλι Κοέν, δήλωσε την Πέμπτη στην Jerusalem Post ότι η πρόταση για κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου από τα αποθέματα του Ισραήλ προς την Ευρώπη επιστρέφει στο επίκεντρο της ατζέντας, μετά από συνάντηση με τους Υπουργούς Ενέργειας της Ελλάδας, της Κύπρου και των Ηνωμένων Πολιτειών.
«Έχουν σημειωθεί σημαντικά βήματα προόδου σχετικά με τη δυνατότητα κατασκευής του αγωγού», ανέφερε ο Κοέν. «Πρόκειται για μια ιδέα που είχε συζητηθεί στο παρελθόν και πλέον επανέρχεται δυναμικά. Οι Αμερικανοί είναι πλέον έτοιμοι να αναλάβουν πρωταγωνιστικό ρόλο».
Η δυνατότητα μεταφοράς αερίου από τα ισραηλινά κοιτάσματα μέσω Ελλάδας και Κύπρου έχει τεθεί ξανά στο τραπέζι τα τελευταία χρόνια, αλλά συχνά είχε ανασταλεί λόγω υψηλού κόστους ή τεχνικών δυσκολιών. Ο Κοέν τόνισε ότι για τη διοίκηση Τραμπ η ενέργεια θεωρείται ζήτημα εθνικής ασφάλειας, γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες προώθησης του έργου.
«Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί ένας ενεργειακός διάδρομος που θα προσφέρει εναλλακτική διαδρομή έναντι της ρωσικής ενέργειας και θα παρακάμπτει επίσης τους Χούθι», πρόσθεσε ο υπουργός. «Για τους Ευρωπαίους, στόχος είναι φυσικά η μείωση των τιμών».
Η συνάντηση έγινε παρουσία του Αμερικανού Υπουργού Ενέργειας Κρις Ράιτ, του Έλληνα Υπουργού Ενέργειας, του Κύπριου Υπουργού Ενέργειας, καθώς και του Αμερικανού Υπουργού Εσωτερικών Νταγκ Μπέργκαμ, στενού συνεργάτη του Τραμπ.
Οι υπουργοί συζήτησαν την προώθηση περιφερειακών συμφερόντων, κοινά ενεργειακά έργα, τη δημιουργία ενεργειακού διαδρόμου από τη Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη μέσω Κόλπου και Ισραήλ, καθώς και ανάπτυξη χερσαίων συνδέσεων μέσω ηλεκτρικών καλωδίων και αγωγών φυσικού αερίου.
Η πρωτοβουλία δεν έγινε δεκτή από όλους. Ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που επιθυμεί να συμμετέχει σε κάθε μεσογειακό έργο αγωγού, αποκλείστηκε, καθώς Ισραήλ, Ελλάδα και Κύπρος δεν επιθυμούν τουρκική συμμετοχή.
«Ο πόλεμος στη Γάζα έχει τελειώσει και τώρα στόχος είναι η επέκταση των Συμφωνιών του Αβραάμ, γι’ αυτό και πρόκειται για σημαντικό βήμα», δήλωσε ο Κοέν. «Υπάρχει το σχέδιο ενεργειακού διαδρόμου IMEC, που προτάθηκε από τις διοικήσεις Μπάιντεν και Τραμπ, και στοχεύει στη σύνδεση της Ινδίας με την Ευρώπη. Κεντρική ιδέα είναι η μεταφορά πόρων από χώρες του Κόλπου όπως η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ προς την Ευρώπη».
Παράλληλα, η επίσκεψη του Αμερικανού Υπουργού Ενέργειας στο Ισραήλ ακυρώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα, καθώς ο Πρωθυπουργός Νετανιάχου και ο Κοέν αρνήθηκαν να εγκρίνουν συμφωνία εξαγωγής φυσικού αερίου με την Αίγυπτο αξίας 35 δισ. δολαρίων, που προέβλεπε εξαγωγή 130 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου από το πεδίο Λεβιάθαν έως το 2040.
«Οι Αμερικανοί ήθελαν να υπογράψουμε τη συμφωνία με την Αίγυπτο, αλλά εμείς θέλαμε να διασφαλίσουμε την ασφάλεια και τη δίκαιη τιμολόγηση. Επιμείναμε να λάβουμε τιμή δίκαιη για την αγορά μας», εξήγησε ο Κοέν, προσθέτοντας ότι το Ισραήλ θέλει να διασφαλίσει ότι η Αίγυπτος θα τηρήσει πλήρως τις υποχρεώσεις της από τη συνθήκη ειρήνης, ιδίως μπροστά σε αναφορές για στρατιωτικές κατασκευές στη Χερσόνησο του Σινά και παραβιάσεις της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός.
«Αφού οι Αιγύπτιοι αντιλήφθηκαν τη βούλησή μας, είναι πλέον πολύ πρόθυμοι να επιλύσουν το θέμα», κατέληξε ο υπουργός Κοέν. «Πιστεύω ότι θα βρεθεί λύση».
