Μετά το λαμπερό δείπνο του βασιλιά Καρόλου στο Κάστρο του Ουίνδσορ, σήμερα είναι η ημέρα της «κρίσης» για την Ντάουνινγκ Στριτ. Ο Βρετανός πρωθυπουργός σερ Κιρ Στάρμερ θα υποδεχθεί τον Ντόναλντ Τραμπ στην εξοχική του κατοικία στο Τσέκερς, κατά τη δεύτερη ημέρα της κρατικής επίσκεψής του Αμερικανού προέδρου στη Βρετανία.
Είναι η δεύτερη κρατική επίσκεψη του Τραμπ στο Ηνωμένο Βασίλειο και η πρώτη φορά στην ιστορία που αποκτάει δύο φορές αυτή την τιμή ένας ξένος ηγέτης. Η επίσκεψη είναι μια προσεκτικά χορογραφημένη εκδήλωση από την Ντάουνινγκ Στριτ που επιδιώκει να αναδείξει το βάθος της «ειδικής σχέσης» μεταξύ Λονδίνου και Ουάσινγκτον.
Οι οικοδεσπότες έχουν κάνει ό,τι μπορούν για να ευχαριστήσουν τον Τραμπ με βασιλική μεγαλοπρέπεια, κρατώντας παράλληλα τον βαθιά αντιδημοφιλή πρόεδρο των ΗΠΑ μακριά από το βρετανικό κοινό που διαμαρτύρεται εναντιον του στο κεντρικό Λονδίνο. Κατά συνέπεια, η συνάντηση πραγματοποιείται στο Τσέκερς, την επίσημη εξοχική κατοικία των Βρετανών πρωθυπουργών, 50 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Λονδίνου.
«Για τον Τραμπ, οι προσωπικές σχέσεις με διεθνείς ηγέτες είναι πιο σημαντικές από τις επαφές με θεσμούς», δήλωσε στο Euronews ο Ίαν Λέσερ, επικεφαλής του Γερμανικού Ταμείου Μάρσαλ των Ηνωμένων Πολιτειών, μιας διατλαντικής δεξαμενής σκέψης.«Υπάρχει μια διαφορετική δυναμική μεταξύ Τραμπ και Στάρμερ, ενώ ο Τραμπ έχει μια ιδιαίτερα επικριτική στάση απέναντι στην ΕΕ και τους ηγέτες της», πρόσθεσε.
Για τον Στάρμερ, διακυβεύονται πολύ περισσότερα κατά τη διάρκεια των συνομιλιών με τον Τραμπ από ό,τι για τον πρόεδρο των ΗΠΑ.
Ο Στάρμερ ελπίζει σε νέες επενδυτικές συμφωνίες
Ο Βρετανός πρωθυπουργός ελπίζει σε νέες επενδυτικές συμφωνίες μεταξύ των δύο χωρών μετά την πολυδιαφημισμένη διμερή εμπορική συμφωνία τον περασμένο Μάιο. Στο πλαίσιο της επίσκεψης του Τραμπ, η Microsoft ανακοίνωσε μια νέα επένδυση 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης του Ηνωμένου Βασιλείου – τη μεγαλύτερη εκτός ΗΠΑ.
Το πακέτο αποτελεί σημαντικό μέρος μιας συμφωνίας 35 δισεκατομμυρίων ευρώ, που ονομάζεται «Συμφωνία Τεχνολογικής Ευημερίας», μεταξύ της βρετανικής κυβέρνησης και αρκετών αμερικανικών τεχνολογικών γιγάντων, συμπεριλαμβανομένων των Google και Nvidia.
Είναι επιτακτικό για την προβληματική βρετανική οικονομία να βρεθεί στην καλή πλευρά της εμπορικής ατζέντας του Τραμπ, σύμφωνα με τη Λόρελ Ραπ, διευθύντρια του Προγράμματος ΗΠΑ και Βόρειας Αμερικής στο Chatham House. «Ωστόσο, απομένει πολλή δουλειά για να διαμορφωθεί το αρχικό σύνολο εμπορικών όρων σε μια λεπτομερή, λειτουργική συμφωνία οικονομικής ευημερίας», έγραψε σε μια ερευνητική εργασία.
Το Λονδίνο και η Ουάσινγκτον έχουν τώρα το δύσκολο έργο να διαμορφώσουν τις λεπτομέρειες εφαρμογής σχετικά με την πρόσβαση στην αγορά, το ψηφιακό εμπόριο, τα μη δασμολογικά εμπόδια και την οικονομική ασφάλεια. Με βάση τη συμφωνία, οι ΗΠΑ σχεδίαζαν να μειώσουν τους δασμούς στο αλουμίνιο και τον χάλυβα από 25% σε μηδέν, αλλά αυτό δεν έχει συμβεί ακόμη.
«Όσον αφορά στον χάλυβα, θα διασφαλίσουμε ότι θα έχουμε μια ανακοίνωση το συντομότερο δυνατό», δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Επιχειρήσεων Πίτερ Κάιλ. Άλλοι υπουργοί έχουν εκφράσει αισιοδοξία ότι μπορεί να εξασφαλιστεί μια συμφωνία για τα βασικά μέταλλα κατά την επίσκεψη του Τραμπ.
Οι δύο χώρες αναμένεται επίσης να υπογράψουν μια συμφωνία πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων για την ανάπτυξη μικρών πυρηνικών έργων, τα οποία, σε ορισμένες περιπτώσεις, θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην τροφοδοσία νέων κέντρων δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης.
Η επίσκεψη του Τραμπ θα μπορούσε να βοηθήσει στη διατήρηση περαιτέρω διαπραγματευτικής δυναμικής. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στη Σκωτία τον Ιούλιο, ο Τραμπ υποσχέθηκε ότι «θα εξετάσει» την κατάργηση των αμοιβαίων δασμών 10%, ένα αδιάφορο σχόλιο που γέννησε κάποια ελπίδα στη νευρική βρετανική κυβέρνηση.
«Είμαι πρόθυμος να τους βοηθήσω. Η χώρα μας τα πάει πολύ καλά... Θα ήθελαν να δουν αν θα μπορούσαν να πετύχουν μια λίγο καλύτερη συμφωνία, οπότε θα μιλήσουμε μαζί τους», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στην Ουάσιγκτον πριν από την αναχώρησή του. Αλλά το αν θα τηρήσει την υπόσχεσή του είναι άγνωστο.
Τι θα συζητήσουν για την Ουκρανία
Το ίδιο ισχύει και για τη διπλωματία της Ουκρανίας. Το Σαββατοκύριακο, ο Στάρμερ και οι Ευρωπαίοι ηγέτες χάρηκαν πολύ όταν ο Τραμπ αποκάλεσε τη Ρωσία «επιτιθέμενη» για πρώτη φορά. Υποσχέθηκε επίσης «σημαντικές κυρώσεις» στη Ρωσία, αλλά είπε ότι αυτό θα γίνει μόνο αφού τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ ανακοινώσουν πρώτα κυρώσεις και σταματήσουν όλες τις αγορές ρωσικού πετρελαίου.
«Αυτό προσφέρει περαιτέρω στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η Ουάσιγκτον παραμένει απρόθυμη να ηγηθεί νέων τιμωρητικών μέτρων κατά της Μόσχας», σύμφωνα με τη Λόρελ Ραπ. Ωστόσο, αυτή θα μπορούσε να είναι η στιγμή του Στάρμερ.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός μπορεί να είναι ο μόνος Ευρωπαίος ηγέτης αυτή τη στιγμή «που μπορεί να έχει μια ευκαιρία με τον Τραμπ για να υποστηρίξει την επιβολή αυστηρότερων κυρώσεων», δήλωσε ο Ίαν Λέσερ. Σε μια στιγμή που η στάση του Τραμπ απέναντι στη Μόσχα φαίνεται να σκληραίνει, ο Στάρμερ θα μπορούσε να του υπενθυμίσει ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν σοβαρολογεί σχετικά με την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας.
Και θα μπορούσε να πείσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ ότι η πρόσφατη ρωσική εισβολή drones στον πολωνικό και ρουμανικό εναέριο χώρο δεν ήταν ατύχημα. Άλλοι παρατηρητές θέλουν ο Στάρμερ να προχωρήσει ακόμη περισσότερο.
Οποιαδήποτε συζήτηση στο Τσέκερς σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας «δεν πρέπει να περιορίζεται σε στρατιωτικές δεσμεύσεις», δήλωσε ο δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων Γουέιν Τζόρντας στο Euronews. «Πρέπει επίσης να οικοδομήσουν την ανθεκτικότητα των θεσμών και του νομικού συστήματος της Ουκρανίας για να διασφαλίσουν ότι η Ρωσία δεν θα μπορέσει ποτέ ξανά να εισβάλει και να διαπράξει φρικαλεότητες εναντίον των Ουκρανών, και ότι η χώρα θα έχει τα εργαλεία που χρειάζεται για να αμυνθεί και να αποτρέψει την επανάληψη των εγκλημάτων, συμπεριλαμβανομένων των παραβιάσεων του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών από τη Ρωσία», πρόσθεσε ο Τζόρντας, πρόεδρος του Global Rights Compliance, ενός παγκόσμιου δικτύου διεθνών δικαστηρίων.
Και πάλι, το αν ο Τραμπ μπορεί να επηρεαστεί από τον Στάρμερ για την Ουκρανία, μένει να φανεί. Στο θέμα της Γάζας, το έργο του Στάρμερ να πείσει τον Τραμπ φαίνεται πιο δύσκολο. Αλλά ο Στάρμερ μπορεί να έχει κάποια επιρροή απλώς και μόνο λόγω του παρατεταμένου αδιεξόδου στο έδαφος: η τελευταία στρατιωτική επίθεση του Ισραήλ στην πόλη της Γάζας δεν έχει αποφέρει κανένα απτό αποτέλεσμα και η ανθρωπιστική καταστροφή στην περιοχή συνεχίζεται αμείωτη.
«Ο Τραμπ δεν είναι ευχαριστημένος με την τρέχουσα κατάσταση και με τις τελευταίες κινήσεις του Ισραήλ», δήλωσε ο Λέσερ. Από την άλλη πλευρά, η απειλή του Λονδίνου να αναγνωρίσει ένα παλαιστινιακό κράτος στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αργότερα αυτόν τον μήνα πιθανότατα θα εξοργίσει τον Τραμπ.
Πρόσφατα δήλωσε ότι η αναγνώριση θα ισοδυναμούσε με «ανταμοιβή της Χαμάς», καταδικάζοντας την πίεση που άσκησαν η Σαουδική Αραβία και η Γαλλία για παλαιστινιακό κράτος στα Ηνωμένα Έθνη την περασμένη εβδομάδα.
Τι γίνεται με τους φακέλους Έπσταϊν;
Εάν και η Ουκρανία και η Γάζα παραμένουν ακανθώδη ζητήματα για τον Στάρμερ και τον Τραμπ, δεν είναι σαφές εάν θα απομακρύνουν την προσοχής από πιο δύσκολα προβλήματα: τα ερωτήματα σχετικά με τον Τζέφρι Έπσταϊν. Το θέμα του αυτόχειρα παιδόφιλου θα προκύψει σχεδόν σίγουρα κατά τη διάρκεια της σημερινής συνέντευξης Τύπου.
Όταν ο Τραμπ επισκέφθηκε το γήπεδο γκολφ του στη Σκωτία τον Ιούλιο, είχε ήδη δεχτεί ερωτήσεις σχετικά με τη σχέση του με τον μεγαλεπενδυτή και το εγκληματικό δίκτυο που είχε στήσει. Ο Στάρμερ βρίσκεται επίσης σε δυσάρεστη θέση. Την περασμένη εβδομάδα, απέλυσε τον πρεσβευτή του στις ΗΠΑ, Πίτερ Μάντελσον, για τις διασυνδέσεις του με τον Έπσταϊν.
Αυτές οι διασυνδέσεις ήταν γνωστές στην Ντάουνινγκ Στριτ πριν προσφερθεί στον Λόρδο Μάντελσον η σημαντική κορυφαία θέση, αλλά το γραφείο του Στάρμερ δήλωσε ότι οι πληροφορίες σχετικά με αυτές έγιναν γνωστές μόλις την περασμένη εβδομάδα, οδηγώντας στην απόλυσή του. Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς πώς τα αρχεία του Έπσταϊν θα μπορούσαν να φέρουν σε δύσκολη θέση τον Στάρμερ και τον Τραμπ την τελευταία ημέρα της επίσημης επίσκεψης – και να στοιχειώσουν εντελώς τη συνάντησή τους.