Πρώτη λήψη ραδιοσήματος από το 3I/ATLAS

Στις 24 Οκτωβρίου, όταν ο διαστρικός κομήτης 3I/ATLAS βρισκόταν μόλις 3,76° από τον Ήλιο, ραδιοπαρατηρητές κατέγραψαν απορροφήσεις σε δύο συχνότητες — στα 1,665 και 1,667 GHz. Είναι η πρώτη φορά που ανιχνεύεται κάτι τέτοιο από το συγκεκριμένο σώμα, καθώς προηγούμενες παρατηρήσεις στις 20 και 28 Σεπτεμβρίου δεν είχαν δείξει καμία ένδειξη εκπομπής ή απορρόφησης.

Η στιγμή της ανίχνευσης

Το φαινόμενο συνέπεσε με τη λεγόμενη «περιήλιο-σύνοδο» της 21ης Οκτωβρίου, όταν ο 3I/ATLAS βρισκόταν σχεδόν στο ίδιο επίπεδο με την τροχιά της Γης. Εκείνη τη στιγμή, η ταχύτητα του σώματος ως προς τη Γη ήταν περίπου 98 km/s, με το ορατό τμήμα της κίνησής του να σχηματίζει γωνία 9,2° ως προς τη γραμμή παρατήρησης — κάτι που εξηγεί τη μικρή αλλά σαφή μετατόπιση Doppler που καταγράφηκε.

Συνθήκες κοντά στον Ήλιο

Την ημέρα των μετρήσεων, ο διαστρικός επισκέπτης βρισκόταν σε απόσταση 1,38 αστρονομικών μονάδων από τον Ήλιο, με εκτιμώμενη θερμοκρασία επιφάνειας γύρω στους 230 Kelvin (περίπου -43°C). Η θερμική διεύρυνση των μορίων υδροξυλίου (OH) υπολογίζεται σε περίπου 0,8 km/s — απόλυτα συμβατή με τα παρατηρημένα δεδομένα.

Η υπενθύμιση του “Wow!”

Ο αστροφυσικός Άβι Λεμπ είχε προειδοποιήσει ήδη πέντε εβδομάδες νωρίτερα τα ραδιοτηλεσκόπια να εντείνουν τις παρατηρήσεις τους. Ο λόγος; Η πορεία του 3I/ATLAS βρίσκεται μόλις εννέα μοίρες μακριά από την κατεύθυνση απ’ όπου προήλθε το περίφημο σήμα “Wow!” του 1977 — εκείνο το μυστηριώδες ραδιοκύμα στα 1,4204556 GHz που παραμένει ανεξήγητο μέχρι σήμερα. Ωστόσο, μέχρι στιγμής, η απορρόφηση στις συχνότητες του υδροξυλίου είναι η μοναδική «ραδιο-υπογραφή» που έχει εντοπιστεί.

Επόμενος σταθμός: ο Δίας

Ο 3I/ATLAS θα πλησιάσει τον Δία στις 16 Μαρτίου 2026, σε απόσταση περίπου 53 εκατομμυρίων χιλιομέτρων. Εκείνη την περίοδο, το διαστημικό σκάφος Juno θα έχει την ευκαιρία να «ακούσει» τον διαστρικό επισκέπτη, καλύπτοντας συχνότητες από 50 Hz έως και 40 MHz — ίσως προσφέροντας νέες απαντήσεις για την προέλευσή του και τη φύση του περίεργου αυτού ραδιοσήματος.