Αναρωτιέμαι πώς είδαν τον ρωμαϊκό θρίαμβο του Ντόναλντ Τραμπ στη Μέση Ανατολή οι πρόεδροι Σι και Πούτιν. Για τους Ευρωπαίους ηγέτες δεν αναρωτιέται κανείς, μάλλον θα τους έχει μελαγχολήσει η σκέψη ότι έχουν υποβιβαστεί σε διακοσμητικές υποσημειώσεις της Ιστορίας. Ούτε όμως στο Πεκίνο ούτε στη Μόσχα πρέπει να άρεσε ιδιαίτερα. Ο Τραμπ μοιάζει κυρίαρχος του παιχνιδιού. Οι υπόλοιποι Δυτικοί ηγέτες δέχονται να κάθονται πίσω του ή γύρω του σε κάθε συνάντηση. Μαζί με το Ισραήλ επέφερε καίριο πλήγμα σε έναν βασικό σύμμαχο των Σι και Πούτιν, το Ιράν. Ταυτόχρονα διέλυσε τους τοπικούς παίκτες που λειτουργούσαν για λογαριασμό του κινεζορωσικού άξονα, τη Χεζμπολάχ και τους Χούθι.
Γράφαμε για καιρό πως στην εποχή μας όλοι οι ισχυροί, στιβαροί ηγέτες ήταν από την «άλλη πλευρά της Ιστορίας». Και αυτό γιατί η Δύση είχε συγκεκριμένες προδιαγραφές για τον τύπο ηγετών που παρήγαγε. Λίγο «καθώς πρέπει», προβλέψιμοι και όμηροι των κανόνων του παιχνιδιού. Ξαφνικά εμφανίστηκε ο Τραμπ στη σκηνή και όλα άλλαξαν. Ο Σι, ο Πούτιν και όλοι οι ομόσταβλοί τους ηγέτες έχουν απέναντί τους κάποιον που τους μοιάζει, τον οποίο ούτε μπορούν να διαβάσουν με ασφάλεια ούτε, πολύ περισσότερο, να κουμαντάρουν.
Το στοίχημά τους όταν επανεξελέγη ο Τραμπ ήταν πως με τον τρόπο του και τις αγριάδες θα επιτάχυνε τη μετάβαση στη μετα-αμερικανική εποχή, απωθώντας τους συμμάχους του. Επειδή όμως ούτε οι Αυστραλοί ούτε οι Καναδοί και βεβαίως ούτε οι Ευρωπαίοι είναι διατεθειμένοι να ενηλικιωθούν απότομα, ο Τραμπ παραμένει το βασικό σημείο αναφοράς. Είτε γιατί τον τρέμουν προσωπικά είτε γιατί φοβούνται έναν κόσμο χωρίς την ισχύ της Αμερικής, δέχονται στην πράξη ότι αυτός είναι το αδιαμφισβήτητο αφεντικό.
Το ερώτημα είναι πώς θα αντιδράσουν Σι και Πούτιν. Ο Κινέζος πρόεδρος έχει το προτέρημα της στρατηγικής υπομονής. Θεωρεί πως οι ΗΠΑ είναι σε μια πορεία κλιμακούμενης παρακμής, την οποία θέλει να διαχειριστεί χωρίς να θέσει σε κίνδυνο την οικονομία του. Θα δοκιμάσει όμως τον Τραμπ στην Ταϊβάν και πότε; Θα τον φοβίσει το πώς λαμβάνει πλέον αποφάσεις ο Αμερικανός ηγέτης;
Οσο για τον Πούτιν, ξέρει ότι θα είναι ο επόμενος στόχος του Τραμπ, που έχει θυμώσει γιατί τα έδωσε όλα σε επίπεδο συμβολισμών χωρίς κανένα αντάλλαγμα. Το βέβαιο είναι πως σε Μόσχα και Πεκίνο αναλύουν τα νέα δεδομένα με προσοχή, γιατί θα κληθούν να πάρουν αποφάσεις. Και στην Ευρώπη, φυσικά, οι ηγέτες συζητούν ατελείωτα, ενώ οι πολίτες που τους βλέπουν να ευτελίζονται στη διεθνή σκηνή λογικό είναι να αναρωτιούνται: «Βρε μπας και χρειαζόμαστε και εμείς έναν Τραμπ;». Με ό,τι αυτό σημαίνει.
(Ο Αλέξης Παπαχελάς είναι Διευθυντής της εφημερίδας «Η Καθημερινή» και συγγραφέας πολλών βιβλίων το άρθρο δημοσιεύτηκε στo dnews.gr)
