Η ιστορία επαναλαμβάνεται με έναν ασυνήθιστο τρόπο: ένα παράξενο μέταλλο φαίνεται να αποκτά ξανά κομβική σημασία, όπως συνέβη με τον πυρετό του χρυσού στην Καλιφόρνια το 1848.
Το μέταλλο, που ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 1844, θεωρείται πλέον κρίσιμο για την επερχόμενη τεχνολογική επανάσταση. Η ζήτησή του έχει εκτοξευθεί, ενώ η διαθεσιμότητά του παραμένει περιορισμένη.
Ένα πρώην παραγκωνισμένο μέταλλο
Το μέταλλο ανακαλύφθηκε από τον Καρλ Κλάους το 1844 και ονομάστηκε ρουθήνιο, από τη λέξη Ρουθηνία, το λατινικό όνομα της Ρωσίας. Πρόκειται για ένα ασημί-γκρι μέταλλο της ομάδας πλατίνας, που μέχρι πρόσφατα θεωρείτο υποδεέστερο σε σχέση με την πλατίνα και το παλλάδιο. Παρά τη σύγχρονη σημασία του, η ετήσια παραγωγή του παραμένει χαμηλή, περίπου 30 τόνοι, γεγονός που εντείνει τη σπανιότητά του.
Ο κύριος λόγος της εκτόξευσης της ζήτησης είναι η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και η έκρηξη των δεδομένων. Κέντρα δεδομένων και υπηρεσίες cloud χρειάζονται μεγάλες δυνατότητες αποθήκευσης, και το ρουθήνιο χρησιμοποιείται σε σκληρούς δίσκους ως εξαιρετικά λεπτό επίστρωμα (λιγότερο από ένα νανόμετρο), επιτρέποντας τεράστια πυκνότητα δεδομένων για την τεχνητή νοημοσύνη.
Η ανεπάρκεια του ρουθηνίου
Παρά τη μεγάλη ζήτηση, η προσφορά του ρουθηνίου παραμένει περιορισμένη. Η τιμή του έφτασε τα 800 δολάρια ανά ουγκιά, σχεδόν διπλάσια σε σχέση με πέρυσι, λόγω της περιορισμένης παραγωγής και των δυσκολιών στην αύξησή της. Η παραγωγή του συγκεντρώνεται κυρίως σε Νότια Αφρική και Ρωσία, γεγονός που δημιουργεί πρόσθετα γεωπολιτικά και λογιστικά εμπόδια. Επιπλέον, η εξόρυξή του εξαρτάται από την πλατίνα, οπότε οποιοδήποτε πρόβλημα σε αυτήν τη βιομηχανία επηρεάζει άμεσα και το ρουθήνιο. Η σπανιότητά του μπορεί να δημιουργήσει φαινόμενα ανάλογα με αυτά του πυρετού του χρυσού στην Καλιφόρνια πριν από 177 χρόνια.
Μπορεί το ρουθήνιο να τροφοδοτήσει τον πλανήτη;
Σήμερα, η σημασία του ρουθηνίου συνδέεται κυρίως με την τεχνητή νοημοσύνη, αλλά η χρήση του μπορεί να επεκταθεί σε άλλες βιομηχανίες. Οι καταλυτικές του ιδιότητες το καθιστούν χρήσιμο στη διύλιση πετρελαίου, στην παραγωγή αμμωνίας και σε ηλεκτροχημικές διαδικασίες. Καθώς η ζήτηση αυξάνεται, υπάρχει πιθανότητα να αυξηθεί και η παραγωγή, καθώς χώρες και εταιρείες θα έχουν κίνητρο να καλύψουν τις ανάγκες.
Το ρουθήνιο ξεχωρίζει γιατί συνδέεται με την αναπόφευκτη τεχνολογική πρόοδο και δεν υπάρχει οικονομικά προσιτή εναλλακτική που να μπορεί να το αντικαταστήσει.
Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να προχωρήσει χωρίς ρουθήνιο;
Μετά από 177 χρόνια, ο «πυρετός του χρυσού» φαίνεται να επιστρέφει, αλλά αυτή τη φορά με πρωταγωνιστή το ρουθήνιο. Ολόκληρος ο πλανήτης προσπαθεί να αποκτήσει προβάδισμα στον κόσμο που θα κυριαρχεί η τεχνητή νοημοσύνη, ενώ το μέταλλο αναμένεται να παίξει κεντρικό ρόλο στην τεχνολογική καινοτομία. Το αν η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να λειτουργήσει χωρίς ρουθήνιο ή αν το ρουθήνιο μπορεί να «τροφοδοτήσει» τον κόσμο χωρίς AI παραμένει ανοιχτό. Αυτό που είναι σίγουρο, όμως, είναι ότι ο «πυρετός του ρουθηνίου» είναι εδώ και έχει πυροδοτηθεί από την ψηφιακή επανάσταση.
