Ένα τεράστιο φράγμα ηλικίας σχεδόν 2.800 ετών ήρθε στο φως στην καρδιά της Ιερουσαλήμ, σε απόσταση αναπνοής από την Κολυμβήθρα του Σιλωάμ – το σημείο όπου, σύμφωνα με την Αγία Γραφή, ο Ιησούς χάρισε ξανά το φως σε έναν τυφλό, βάζοντάς του λάσπη στα μάτια και λέγοντάς του να πλυθεί στα νερά της.
Η βιβλική σύνδεση με τον Ιησού
Στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο (9:10-11), καταγράφεται η σκηνή όπου οι άνθρωποι ρωτούν τον θεραπευμένο: «Πώς σου άνοιξαν τα μάτια;» και εκείνος απαντά: «Ο άνθρωπος που λέγεται Ιησούς έκανε λάσπη, την έβαλε στα μάτια μου και μου είπε να πάω στη Σιλωάμ να πλυθώ. Πήγα, πλύθηκα και βρήκα το φως μου». Το νέο εύρημα φέρνει ξανά στο προσκήνιο τη σύνδεση της αρχαιολογίας με τα ιερά κείμενα.
Το μεγαλύτερο φράγμα που βρέθηκε ποτέ στο Ισραήλ
Το μνημειώδες έργο, που ανασκάφηκε στην «Πόλη του Δαβίδ», θεωρείται το μεγαλύτερο φράγμα που έχει βρεθεί ποτέ στο Ισραήλ και το αρχαιότερο στην Ιερουσαλήμ. Χρονολογείται στην εποχή του βασιλιά Ιωάς ή του βασιλιά Αμασίας, δηλαδή γύρω στο 800 π.Χ. Το μέγεθός του εντυπωσιάζει: ύψος 12 μέτρων, μήκος 21 μέτρων και πλάτος 8 μέτρων.
Οι αρχαιολόγοι της Ισραηλινής Αρχής Αρχαιοτήτων (IAA) και του Ινστιτούτου Weizmann, που πραγματοποίησαν την ανασκαφή, εντόπισαν κλαδιά και φύλλα παγιδευμένα στο κονίαμα, τα οποία επέτρεψαν ακριβή χρονολόγηση με εύρος μόλις δέκα ετών – ανάμεσα στο 805 και το 795 π.Χ. Ένα σπάνιο φαινόμενο για έργα τέτοιας αρχαιότητας.
Αντίδραση σε αρχαία κλιματική κρίση
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το φράγμα δεν ήταν απλώς ένα υδραυλικό έργο αλλά μια έξυπνη λύση σε ένα σοβαρό πρόβλημα: την κλιματική κρίση που έπληττε τότε την περιοχή. Την περίοδο εκείνη η Ιερουσαλήμ αντιμετώπιζε μακρές περιόδους ξηρασίας, διακοπτόμενες από ξαφνικές και έντονες καταιγίδες που προκαλούσαν πλημμύρες.
Το φράγμα είχε σχεδιαστεί ώστε να συγκεντρώνει νερό από την πηγή Γιχών αλλά και τα ορμητικά νερά που κατέβαιναν στην κοιλάδα. «Όλα τα δεδομένα έδειχναν μια εποχή με χαμηλές βροχοπτώσεις, διακοπτόμενες από ισχυρές καταιγίδες», αναφέρει η ανακοίνωση της ανασκαφικής ομάδας. «Η κατασκευή τέτοιων μεγάλων υδροδοτικών έργων ήταν άμεση απάντηση στις ξηρασίες και στις πλημμύρες της εποχής».
«Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα»
Ο επικεφαλής της IAA, Ελί Εσκουσίδο, χαρακτήρισε την ανακάλυψη «ένα από τα πιο εντυπωσιακά» ευρήματα της περιόδου του Πρώτου Ναού. Πρόσθεσε μάλιστα πως η Ιερουσαλήμ κρύβει ακόμη πολλά μυστικά, που θα συνεχίσουν να έρχονται στο φως μελλοντικά.
Η πόλη που αναφέρεται περισσότερες φορές από κάθε άλλη στη Βίβλο, έχει δώσει φέτος κι άλλα σημαντικά ευρήματα. Πριν από λίγους μήνες, αρχαιολόγοι εντόπισαν σημάδια ενός αρχαίου κήπου στον Ναό της Αναστάσεως – το πιο ιερό σημείο για τον Χριστιανισμό. Ακολούθησε η ανακάλυψη ενός σπάνιου νομίσματος, κομμένου λίγο πριν από την καταστροφή του Δευτέρου Ναού – γεγονός που, σύμφωνα με τα Ευαγγέλια, είχε προαναγγείλει ο Ιησούς.
Η νέα αποκάλυψη του τεράστιου φράγματος έρχεται να προστεθεί στη μακρά αλυσίδα αρχαιολογικών ευρημάτων που αναδεικνύουν την αδιάσπαστη σχέση της Ιερουσαλήμ με την ιστορία, τη θρησκεία και τη μνήμη. Ένα έργο κατασκευασμένο για να τιθασεύσει τη φύση, που σήμερα ανοίγει ένα ακόμη παράθυρο στο παρελθόν της Αγίας Πόλης.
