Γραφει ο Νίκος Σβέρκος… Τα σκληρά μνημονιακά προγράμματα δεν αποτελούσαν μονάχα μια (ανεπιτυχή) προσπάθεια «νοικοκυρέματος» χρεοκοπημένων (επίτηδες ή όχι) οικονομιών μέσω της περιοριστικής δημοσιονομικής πολιτικής και της αντιλαϊκής «εσωτερικής υποτίμησης», αλλά μια συντονισμένη κίνηση ώστε να «γείρει» η πλάστιγγα προς όφελος των κυρίαρχων οικονομικών τάξεων.
Η προσπάθεια αυτή, φυσικά, δεν μπορούσε να διεξαχθεί χωρίς τους κάθε λογής «πρόθυμους» επιχειρηματικούς κύκλους και τα έμπιστα «γρανάζια» της οικονομίας. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι ο πιο βασικός παράγοντας αυτής της διαδικασίας, οι τράπεζες, απήλαυσαν παρά τις ενέργειές τους την υλική στήριξη από το δημόσιο και τους φορολογούμενους, υπό τον φόβο της κατάρρευσης.
Ωστόσο το τραπεζικό σύστημα δεν ευθύνεται μόνο για την διόγκωση των αντικειμενικών προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας. Λειτούργησαν και ως «ιδανικοί μεσάζοντες» στη γιγάντωση και τη στήριξη του εγχώριου συστήματος διαπλοκής.
Έχοντας αγαστές σχέσεις με κυβερνήσεις και μέσα ενημέρωσης, οι ιθύνοντες των πιστωτικών αυτών ιδρυμάτων λειτούργησαν «υποδειγματικά» για την εξυπηρέτηση του φαύλου μνημονιακού συστήματος. Δόθηκαν «θαλασσοδάνεια» σε κόμματα και λοιπούς φορείς της ευρύτερης πολιτικής και κοινωνικής δραστηριότητας, γεγονός απολύτως γνωστό και αποδεδειγμένο.
Το ίδιο το ωφελούμενο σύστημα έπρεπε να «προστατευθεί». Και βρέθηκαν ξανά οι «πρόθυμοι» πολιτικοί παράγοντες να νομοθετήσουν «νύχτα» την ασυλία των διοικήσεων των συστημικών τραπεζών και της Τράπεζας της Ελλάδας (PSI κ.λπ) για αυτές τις περιπτώσεις. Πρόκειται να το αποκορύφωμα της παρα-δημοκρατικής λειτουργίας ενός οικονομικού και πολιτικού συμπλέγματος, που ξεπερνά κάθε φαντασία και αγωνίζεται ακόμα με κάθε μέσο να κρατηθεί στην εξουσία.
Οι δηλώσεις κορυφαίων κυβερνητικών στελεχών, όπως αυτή στη Βουλή του Αναπληρωτή υπουργού για θέματα διαφθοράς Δημήτρη Παπαγγελόπουλου, δείχνουν ότι η σημερινή κυβέρνηση επιθυμεί να κινηθεί αποφασιστικά για το «ξήλωμα» αυτού του πλέγματος διαφθοράς. Το αν θα το πράξει στη συγκεκριμένη περίπτωση, αλλά και το αν θα παύσει οριστικά αυτές τις πρακτικές στο εξής, απομένει να αποδειχτεί.
Το σύστημα διαπλοκής και παραδιαπλοκής εκμεταλλεύτηκε το ισχύον νομικό, απαλλακτικό, πλαίσιο. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος, τα νομικά κωλύματα είναι πολλά και οι διαδικασίες καθίστανται δυσχερείς.
Γι αυτό και η κάθαρση στην οικονομική και πολιτική ζωή δεν αποτελεί μόνο υποχρέωση της μιας μερίδας εξουσίας. Και η ηγεσία της δικαστικής εξουσίας οφείλει να συμβάλει τα μέγιστα στην εμπέδωση της διαφάνειας και της απόδοσης δικαιοσύνης και να επιληφθεί άμεσα σχετικών δικαστικών ερευνών για τα αίτια και τις μεθοδεύσεις.
Όσον αφορά πάντως τις πολιτικές ευθύνες, αυτές είναι καθαρές: Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο του Απριλίου του 2013, όπως και το άλλο για το PSI, του 2012, που περιλαμβάνει και τις σχετικές προκλητικές διατάξεις, υπογράφεται από το σύνολο σχεδόν του τότε υπουργικού συμβουλίου που σχηματίστηκε από τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ.
