Η δημοφιλία του Τσάρλι Κερκ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήταν καθοριστική για την άνοδό του ως influencer στην συντηρητική πολιτική. Επομένως, το μέγεθος της επίδρασης που είχε ο θάνατός του στα social media δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη για κανέναν.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ένα μέρος όπου έχουν βρει καταφύγιο οι Αμερικανοί για να επεξεργαστούν τη δολοφονία του Τσάρλι Κερκ στη Γιούτα, ενώ παράλληλα είναι το κύριο εργαλείο που χρησιμοποιούν οι υποστηρικτές του για να ελέγχουν όσους θεωρούν ότι δεν δείχνουν τον κατάλληλο σεβασμό στην μνήμη του συντηρητικού ακτιβιστή. Οι Αρχές εξετάζουν το χρόνο που ο Τάιλερ Ρόμπινσον, ο άνδρας που κατηγορείται για τη δολοφονία του Κερκ, πέρασε στις «σκοτεινές γωνιές του διαδικτύου», πριν από τη στιγμή που φέρεται να τράβηξε τη σκανδάλη.
Στην άλλη άκρη του κόσμου, ενώ η δολοφονία του Κερκ ταρακούνησε τις ΗΠΑ, το Νεπάλ συγκλονίστηκε από φονικές διαδηλώσεις, που εντάθηκαν όταν η κυβέρνηση προσπάθησε να απαγορεύσει τις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Όλα αυτά μας αναγκάζουν να εξετάσουμε πιο προσεκτικά τις τεχνολογίες που έχουν αλλάξει τη ζωή μας, τον τρόπο με τον οποίο ελέγχουν αυτά που βλέπουμε και κατανοούμε μέσω αλγορίθμων, και τον τρόπο με τον οποίο ο χρόνος που αφιερώνουμε σε αυτές επηρεάζει την άποψή μας για τον κόσμο.
«Τα social media είναι καρκίνος»
Ο κυβερνήτης της Γιούτα, ο Ρεπουμπλικανός Spencer Cox, πιστεύει ότι η λέξη «καρκίνος» δεν είναι αρκετά ισχυρή για να περιγράψει τα social media. «Οι πιο ισχυρές εταιρείες στην ιστορία του κόσμου έχουν βρει τον τρόπο να χακάρουν τον εγκέφαλό μας, να μας κάνουν εθισμένους στην οργή… και να μας κάνουν να μισούμε ο ένας τον άλλον», δήλωσε ο Cox την Κυριακή στην εκπομπή «Meet the Press» του Αμερικανικού δικτύου NBC.
Ο δημοκρατικός γερουσιαστής Brian Schatz από τη Χαβάη προέτρεψε τους Αμερικανούς μέσω των social media να «συγκεντρωθούν, να διαβάσουν ένα βιβλίο, να κάνουν λίγη σωματική άσκηση, να πιουν ένα ουίσκι, να βγάλουν βόλτα τον σκύλο τους, να φτιάξουν μακαρόνια, να πάνε για ψάρεμα ή να κάνουν οτιδήποτε άλλο εκτός από το να αφήσουν αυτόν τον αλγόριθμο να τους μπερδέψει το μυαλό και να καταστρέψει την ψυχή τους».
Τα σοκαριστικά βίντεο της δολοφονίας του Κερκ στις 10 Σεπτεμβρίου κατέκλυσαν αμέσως ιστότοπους όπως το X, το TikTok και το YouTube, και οι εταιρείες εξακολουθούν να προσπαθούν να περιορίσουν την εξάπλωσή τους. Το προκλητικό υλικό και οι θεωρίες συνωμοσίας προωθούνται στα social επειδή κάνουν ακριβώς αυτό για το οποίο έχουν σχεδιαστεί: κρατούν τους ανθρώπους προσκολλημένους στις ιστοσελίδες για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, όπως αναφέρει το Associated Press σε ανάλυσή του.
«Πιστεύω ότι βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη στιγμή», δήλωσε στο Αμερικανικό μέσο η Laura Edelson, καθηγήτρια στο Northeastern University και ειδική σε αλγόριθμους μέσων κοινωνικής δικτύωσης. «Η χώρα μας βρίσκεται υπό καθεστώς ψηφιακής διαμεσολάβησης. Ο τρόπος με τον οποίο αλληλεπιδρούμε με άλλους ανθρώπους, αλλά και με την ευρύτερη κοινωνία, συμβαίνει όλο και περισσότερο μέσω των αλγόριθμων μας. Αυτή είναι η πιο πρόσφατη -από μια μακρά σειρά- αλλαγή που έχει επιφέρει η τεχνολογία στην κοινωνία μας».
Μπορεί ο στόχος της τεχνολογίας να μην ήταν να διχαστεί ένα ολόκληρο έθνος και να διαδοθεί το βίντεο της δολοφονίας του Κερκ, αλλά -δυστυχώς- είναι το άμεσο αποτέλεσμα των αποφάσεων που ελήφθησαν για τη μεγιστοποίηση των κερδών (σ.σ. των πλατφορμών social media) και τη μείωση στον έλεγχο του περιεχομένου, δήλωσε η Edelson.
«Δεν νομίζω ότι υπάρχουν άνθρωποι που χαίρονται που έχουμε διχάσει την κοινωνία, εκτός από κάποιους που τους αρέσει το τρολ», κατέληξε η Edelson.
Ο Έλον Μασκ, δημοσίευσε την περασμένη εβδομάδα στην πλατφόρμα X, η οποία του ανήκει, ότι ενώ ο διάλογος μπορεί να γίνει αρνητικός, «είναι ακόμα καλό που υπάρχει συζήτηση». Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, από την πλευρά του, ο οποίος έχει τη δική του πλατφόρμα social media -Truth Social- ρωτήθηκε για τα σχόλια του Cox την Τρίτη πριν αναχωρήσει για το προγραμματισμένο του ταξίδι στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο ίδιος δήλωσε ότι, ενώ τα social media μπορούν να δημιουργήσουν «βαθιά, σκοτεινά κενά που είναι σαν καρκίνος», αλλά δεν είναι όλα κακά.
Ο συντηρητικός σχολιαστής Μπεν Σαπίρο, ο οποίος θεωρούσε τον Κερκ φίλο του, θαύμαζε το γεγονός ότι ο Κερκ ήταν πρόθυμος να πηγαίνει σε διαφορετικά μέρη και να μιλάει με ανθρώπους που διαφωνούσαν μαζί του, μια πρακτική πολύ σπάνια στη σύγχρονη εποχή.
«Ο τρόπος λειτουργίας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι καταστροφικός, εντελώς καταστροφικός», είπε ο Σαπίρο σε συνέντευξη με την Bari Weiss σε ένα podcast του Free Press. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κάνει τον κόσμο χειρότερο — και αυτό δεν είναι έκκληση για λογοκρισία».
Ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι συμπεριφέρονται στα social media είναι ένα πρόβλημα που αφορά και τα δύο κόμματα, είπε ο Σαπίρο.
Οι απόψεις διίστανται για τα social media, την ώρα που πολλοί άνθρωποι συζητούν για το θάνατο του Κερκ και τον δολοφόνο του, αν και τα κίνητρα του δράστη δεν έχουν γίνει ακόμη γνωστά.
Προκλητικές αναρτήσεις και από τα δύο κόμματα των ΗΠΑ
Η φιλελεύθερη εταιρεία ενημέρωσης MeidasTouch συνέλεξε προκλητικές αναρτήσεις στα social media από συντηρητικούς, ιδιαίτερα από εκείνους που υπονοούν ότι βρίσκονται σε «πόλεμο». Εν τω μεταξύ, αρκετοί συντηρητικοί «χτενίζουν» τα social media για αναρτήσεις που θεωρούν αρνητικές προς τον Κερκ, σε ορισμένες περιπτώσεις επιδιώκοντας την απόλυση των ατόμων που τις έκαναν. Ο λογαριασμός Libs of TikTok ζήτησε να διακοπεί η χρηματοδότηση ενός σχολείου στην Ουάσιγκτον επειδή αρνήθηκε να κατεβάσει τις σημαίες μεσίστιες, ως ένδειξη υποστήριξης στον Κερκ και την οικογένειά του.
Ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής Randy Fine από τη Φλόριντα ζήτησε από τους πολίτες της κοινότητας του να επισημάνουν αρνητικές αναρτήσεις για τον Κερκ από οποιονδήποτε εργάζεται στην κυβέρνηση,.
Η αρθρογράφος της Washington Post, Karen Attiah, ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι απολύθηκε για μια σειρά αναρτήσεων στην πλατφόρμα Bluesky, στις οποίες δεν έδειχνε ιδιαίτερη συμπάθεια για τον Κερκ. Ωστόσο, όπως δήλωσε η ίδια: «Το να μην εκφράζεις υπερβολική θλίψη για λευκούς άνδρες που υποστηρίζουν τη βία δεν είναι το ίδιο με το να υποστηρίζεις τη βία εναντίον τους».
Την ίδια στιγμή, η Beni Rae Harmony, μια παρουσιάστρια από το Ιλινόις παραιτήθηκε από έναν τοπικό σταθμό που συνεργάζεται με το ABC, αφού δήλωσε ότι τέθηκε σε διαθεσιμότητα επειδή μετέδωσε ένα «συγκινητικό αμερόληπτο αφιέρωμα» στον μέντορά της, Τσάρλι Κερκ, μετά τη δολοφονία του.
«Πολλοί στα mainstream μέσα ενημέρωσης έχουν απολυθεί ή τιμωρηθεί επειδή χλεύασαν τη δολοφονία του», έγραψε η Harmony στο X. «Πιστεύω ότι είμαι η πρώτη που στοχοποιήθηκε επειδή τον τίμησα».
Δείτε το βίντεο με το αφιέρωμα της Beni Rae Harmony:
Πολλά από τα μέσα που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να συζητήσουν για πολιτική έχουν σχεδιαστεί για να διχάζουν τους Αμερικανούς, είπε ο James Talarico, δημοκρατικός πολιτειακός βουλευτής στο Τέξας, ο οποίος πρόσφατα ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του για το Αμερικανικό Κογκρέσο. «Πρέπει να βρούμε τον δρόμο της επιστροφής ο ένας στον άλλο, γιατί αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να συνεχίσουμε», είπε στο MSNBC.
Το αν είναι δυνατή μια ουσιαστική αλλαγή παραμένει ανοιχτό ερώτημα. Οι αναταραχές στο Νεπάλ κατέδειξαν τους κινδύνους της εμπλοκής της κυβέρνησης: τα social media έκλεισαν και οι χρήστες διαμαρτυρήθηκαν, υποδηλώνοντας ότι ήταν ένας τρόπος για να σταματήσει η κριτική προς την κυβέρνηση.
Το να πείσεις τους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης να αλλάξουν τους αλγόριθμούς τους είναι επίσης μια δύσκολη μάχη, όπως αναφέρει το Associated Press. Ζουν από την προσοχή και από το γεγονός ότι οι άνθρωποι περνούν όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο σε αυτούς. Εκτός αν οι εταιρείες και οι χρήστες φύγουν από τις πλατφόρμες από φόβο να συνδεθούν με βίαιες αναρτήσεις, δεν υπάρχει κανένας λόγος να αλλάξουν, είπε η Jasmine Enberg, αναλύτρια social στο Emarketer.
Ιδιαίτερα οι νέοι αρχίζουν να συνειδητοποιούν τους κινδύνους του να περνούν πολύ χρόνο στα social, είπε.
«Αλλά τι πρέπει να κάνουν; Να κλείσουν τα τηλέφωνά τους; Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει ένα όριο στο πόσο μπορούν να περιορίσουν οι ίδιοι τη συμπεριφορά τους», κατέληξε η Enberg.
