Παιδιά μεταναστών που φτάνουν παράνομα στο Ηνωμένο Βασίλειο με μικρές λέμβους ενδέχεται να υποβάλλονται σε έλεγχο στο στόμα τους για πιθανή απόκρυψη καρτών SIM κινητών τηλεφώνων, βάσει νέων κανονισμών του υπουργείου Εσωτερικών, όπως μεταδίδει η βρετανική εφημερίδα The Guardian.
Η απόφαση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, με οργανώσεις να κατηγορούν την κυβέρνηση ότι βάζει την «εγκληματολογία πάνω από την ανθρώπινη αξιοπρέπεια».
Σύμφωνα με τα νέα μέτρα, οι αρχές μετανάστευσης θα μπορούν να κατάσχουν κινητά τηλέφωνα στα σύνορα, εφόσον κρίνουν ότι μπορεί να περιέχουν πολύτιμες πληροφορίες για κυκλώματα διακινητών. Επιπλέον, οι αξιωματούχοι θα έχουν το δικαίωμα να ζητούν από νεοαφιχθέντες να αφαιρούν παλτό, μπουφάν ή γάντια, καθώς και να πραγματοποιούν έλεγχο στο εσωτερικό του στόματος για κρυμμένες κάρτες SIM ή μικρές ηλεκτρονικές συσκευές.
Πηγές του Υπουργείου επιβεβαίωσαν ότι, εφόσον κριθεί «απολύτως αναγκαίο και ανάλογο», οι έλεγχοι αυτοί θα μπορούν να γίνονται και σε παιδιά.

Έντονες αντιδράσεις από οργανώσεις και πρόσφυγες
Φιλανθρωπικές οργανώσεις εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες, ενώ πρόσφυγες υποστηρίζουν ότι το μέτρο είναι άσκοπο. Ένας Σύρος πρόσφυγας δήλωσε: «Δεν έχω ακούσει ποτέ για αιτούντα άσυλο που έκρυψε κάρτα SIM στο στόμα. Όταν περάσαμε τη Μάγχη, οι διακινητές μάς είπαν να σβήσουμε τα πάντα από τα τηλέφωνα. Όσοι είχαν φθηνά κινητά τα πέταξαν στη θάλασσα, ενώ οι υπόλοιποι άφησαν τα τηλέφωνά τους σε φίλους στη Γαλλία για να τους τα στείλουν αν έφταναν με ασφάλεια. Νομίζω πως όλο αυτό είναι επίδειξη εκ μέρους της Σαμπάνα Μαχμούντ».
Η Maddie Harris, από το Humans for Rights Network, σημείωσε ότι οι άνθρωποι που φτάνουν με βάρκες —ιδίως τα παιδιά— έχουν ήδη υποστεί βίαιες και τραυματικές εμπειρίες: «Οι άνθρωποι πρέπει να αντιμετωπίζονται με αξιοπρέπεια, όχι σαν εγκληματίες που υποβάλλονται σε εξευτελιστικούς και παρεμβατικούς ελέγχους. Το υπουργείο Εσωτερικών πρέπει να δίνει προτεραιότητα στην αποκατάσταση και όχι στην ποινικοποίηση».

AP/Paolo Santalucia
Τι υποστηρίζει η βρετανική κυβέρνηση
Οι αξιωματούχοι του βρετανικού υπουργείου Εσωτερικών υποστηρίζουν ότι οι έρευνες στα κινητά θα συμβάλουν στη συλλογή πληροφοριών για τις διαδρομές των προσφύγων και στη σύλληψη των διακινητών. Η Εθνική Υπηρεσία Εγκλήματος (NCA), η αστυνομία και οι υπηρεσίες μετανάστευσης θα μπορούν να προχωρούν σε ελέγχους χωρίς να έχει προηγηθεί σύλληψη.
Παράλληλα, εισάγονται νέα προσωρινά διατάγματα για σοβαρά εγκλήματα, τα οποία θα μπορούν να απαγορεύουν σε υπόπτους τη χρήση κινητών, ηλεκτρονικών υπολογιστών ή την πρόσβαση στα social media.
Οι ρυθμίσεις εντάσσονται στο νέο νομοσχέδιο για την ασφάλεια των συνόρων, το άσυλο και τη μετανάστευση, που αναμένεται να λάβει βασιλική έγκριση μέσα στην εβδομάδα.
Το 2022, το Ανώτατο Δικαστήριο είχε κρίνει παράνομη την προηγούμενη, αδημοσίευτη πρακτική του υπουργείου Εσωτερικών να κατάσχει συστηματικά τα κινητά των αφιχθέντων με μικρές λέμβους.
Ο υπουργός Ασφάλειας Συνόρων και Ασύλου, Άλεξ Νόρις, υποστήριξε ότι τα νέα μέτρα είναι αναγκαία: «Τα εγκληματικά δίκτυα βασίζονται σε επαφές και social media για να προωθούν μετανάστες σε επικίνδυνα περάσματα. Οι νέες εξουσίες θα επιτρέψουν στις αρχές να κατασχέσουν τα τηλέφωνα πριν γίνει σύλληψη, ώστε να συλλέξουμε πληροφορίες και να διαλύσουμε αυτές τις συμμορίες».

«Πράξη δυστοπικής αγριότητας»
Η Sile Reynolds, επικεφαλής συνηγορίας ασύλου στη Freedom from Torture, χαρακτήρισε τα μέτρα «δυστοπική πράξη αγριότητας»: «Το να πραγματοποιούνται έρευνες στα ρούχα – και ακόμη και στο στόμα – ανθρώπων που μόλις έχουν επιβιώσει από ένα τρομακτικό ταξίδι είναι απαράδεκτο. Η αντιμετώπιση όλων όσοι φτάνουν αναζητώντας ασφάλεια ως απειλή για την εθνική ασφάλεια συνιστά κατάφωρη παραβίαση του θεμελιώδους δικαιώματος στην ιδιωτικότητα».