Το «ειρηνευτικό σχέδιο» που επεξεργάστηκαν η ομάδα Τραμπ και η ρωσική πλευρά δεν προβλέπει μόνο έναν επιβεβλημένο, υπαγορευμένο όρο ειρήνης για την Ουκρανία, είναι επίσης ένα χαστούκι για την Ευρώπη, επισημαίνει σε δημοσίευμά του το γερμανικό περιοδικό Stern.
Να το πάλι: η οπτική γωνία της Ευρώπης από την οπτική γωνία του λαγού. Μοιάζει παράξενα οικεία από τότε που ο Ντόναλντ Τραμπ επέστρεψε στον Λευκό Οίκο. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ αναλαμβάνει δράση, βάζοντας τον διαπραγματευτή του να παρουσιάσει ένα «ειρηνευτικό σχέδιο» για την Ουκρανία, το οποίο καταρτίστηκε από κοινού με τη Ρωσία. Και πώς αντιδρά η Ευρώπη; Για άλλη μια φορά, κοιτάζει τον Τραμπ σαν κουνέλι παγιδευμένο στα φώτα της δημοσιότητας, ανίκανο να αναλάβει η ίδια οποιαδήποτε δράση. Το μόνο που φαίνεται ικανή να κάνει είναι να παραπονιέται ότι δεν έχει εμπλακεί.
Το αμερικανο-ρωσικό σχέδιο περιλαμβάνει 28 σημεία, ορισμένα από τα οποία θα μπορούσαν να συζητηθούν. Συνολικά, όμως, το σχέδιο παραμένει απαράδεκτο για την Ουκρανία, σημειώνεται στο γερμανικό δημοσίευμα. Διότι θα την άφηνε ανυπεράσπιστη μέσω της επιβεβλημένης δραστικής μείωσης του στρατού της. Διότι θα εμπιστευόταν την ασφάλεια και την κυριαρχία της σε αόριστες «εγγυήσεις ασφαλείας», τις οποίες το σχέδιο δεν διευκρινίζει. Και διότι θα της στερούσε την προοπτική μιας αυτοκαθοριζόμενης πορείας στο μέλλον, αν δεχόταν την απαίτηση να μην ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ.
Αλλά και για την Ευρώπη το σχέδιο είναι προκλητικό, όπως υποστηρίζεται. Απαιτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να διαθέσει 100 δισ. δολάρια για την ανοικοδόμηση και να αποδεσμεύσει τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία των Ρώσων ολιγαρχών – χωρίς καν να έχει προηγηθεί διαβούλευση με την ΕΕ.
Το σχέδιο Τραμπ αποκαλύπτει ανελέητα την ευρωπαϊκή αδυναμία
Τι κάνουν οι Ευρωπαίοι; Για να προσποιηθούν πως είναι σε θέση να δράσουν, σπεύδουν να συνομιλήσουν – μεταξύ τους αλλά και με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Φυσικά, δεν είναι λάθος να στηρίζουν τον Ουκρανό πρόεδρο σε αυτή τη δύσκολη στιγμή, όμως αυτό δύσκολα θα αλλάξει την πορεία των εξελίξεων, εκτιμά το Stern.
Το νέο σχέδιο και ο τρόπος με τον οποίο προέκυψε αποκαλύπτουν για ακόμη μία φορά μία από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές αδυναμίες. Η Ευρώπη, για άλλη μια φορά, δεν συμμετείχε στη διαδικασία – κάτι που οφείλεται πιθανότατα και στη δική της ανικανότητα να εμφανίζεται ενιαία και με μία φωνή. Αφού έμεινε εκτός, δεν μπόρεσε ούτε να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της ούτε να διασφαλίσει ότι η Ουκρανία θα καθόταν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων όταν θα συζητιόταν το μέλλον της. Το αποτέλεσμα: η Ουκρανία βρίσκεται για ακόμη μια φορά αντιμέτωπη με έναν απαράδεκτο, επιβεβλημένο όρο ειρήνης, σημειώνεται.
Θα μπορούσε κανείς να αντιτάξει ότι η Ευρώπη απλώς δεν είναι ο καθοριστικός παράγοντας σε αυτή τη σύγκρουση (όπως και σε σχεδόν όλες τις άλλες), αλλά ότι οι πραγματικοί παίκτες είναι οι ΗΠΑ και η Ρωσία.
Μπορεί να αντιταχθεί ότι η Ευρώπη επηρεάζεται σημαντικά από την έκβαση του πολέμου. Δεν είναι κλισέ, αλλά γεγονός, ότι οι μάχες στην Ουκρανία αφορούν επίσης την ασφάλεια της Ευρώπης. Μια άνετη, υπαγορευμένη ειρήνη θα αυξήσει μόνο την επιθυμία του Πούτιν για περισσότερα. Ένας συμβιβασμός που είναι επώδυνος ακόμη και για τον Ρώσο πρόεδρο πιθανότατα θα μείωνε τουλάχιστον κάπως τις περαιτέρω φιλοδοξίες του για μεγάλη δύναμη.
Γιατί η Ευρώπη δεν έχει συγκεντρώσει εδώ και πολύ καιρό τους πιο έμπειρους ειδικούς της στην περιοχή (οι οποίοι είναι πολύ περισσότεροι στην ήπειρό μας από ό,τι στις ΗΠΑ) και δεν τους έχει αναθέσει να αναπτύξουν το δικό τους ειρηνευτικό σχέδιο; Ένα σχέδιο στο οποίο ο Τραμπ και ο Πούτιν θα έπρεπε στη συνέχεια να απαντήσουν;
Ακόμα κι αν αρχικά δεν είχε προκύψει τίποτα, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα είχαν καταστήσει σαφές πού βρίσκονται, πού θέλουν να πάνε και ότι δεν θα δεχτούν να διεξάγονται διαπραγματεύσεις πάνω από τα κεφάλια τους. Αυτό ακριβώς πρέπει να συμβεί τώρα, μόλις καταλαγιάσουν οι συζητήσεις γύρω από το ειρηνευτικό σχέδιο, το οποίο δεν θα φέρει ειρήνη.
Είναι η μόνη ευκαιρία της Ευρώπης να βγει από την τρύπα του κουνελιού.
