Ένα C-130E της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας συνετρίβη στις 11 Νοεμβρίου 2025 στη Γεωργία, προκαλώντας τον θάνατο και των 20 επιβαινόντων. Το μεταγωγικό, με διακριτικό κλήσης TUAF543, είχε απογειωθεί από το αεροδρόμιο Γκάντζα του Αζερμπαϊτζάν, από όπου και επέστρεφε, μεταφέροντας στελέχη του τουρκικού στρατού που είχαν λάβει μέρος σε επίδειξη για τη νίκη του Μπακού στον πόλεμο κατά των Αρμενίων στο Άρτσαχ. Χάθηκε από τα ραντάρ λίγα λεπτά μετά την απογείωση, χωρίς να εκπέμψει σήμα κινδύνου.
Σύμφωνα με το Flightradar24, το TUAF543 απογειώθηκε στις 14:19 τοπική ώρα, ανέβηκε στα 24.000 πόδια και χάθηκε από τα ραντάρ λίγο μετά την είσοδό του στον γεωργιανό εναέριο χώρο.
Το συγκεκριμένο αεροσκάφος είχε αναβαθμιστεί μέσω του προγράμματος Erciyes, που αφορά νέα ηλεκτρονικά συστηματα, συστήματα πλοήγησης αλλά και συστήματα πιλοτηρίου.
Σύμφωνα με τις γεωργιανές αρχές, το αεροσκάφος κατέπεσε περίπου 100 χλμ. νοτιοανατολικά της Τιφλίδας, στον Δήμο Σιγκνάγκι, κοντά στη Μονή Χολαγκιρί. Σύμφωνα με τα όσα μέχρι στιγμής έχουν γίνει γνωστά οι ομάδες διασωστών ανέσυραν και τους 20 νεκρούς, πλήρωμα και τεχνικό προσωπικό, σε ορεινό και δύσβατο έδαφος.
Το βίντεο που σοκάρει
Αυτό όμως που προκαλεί διεθνή εντύπωση είναι βιντεοσκοπημένο υλικό που καταγράφει την αποκόλληση πτερύγων και μεγάλων τμημάτων του αεροσκάφους στον αέρα. Σε διάφορα βίντεο, η κεντρική άτρακτος του αεροσκάφους φαίνεται κομμένη, με εμφανές κενό ανάμεσα στα πτερύγια. Σε επόμενα πλάνα, διακρίνονται το εμπρόσθιο και το οπίσθιο τμήμα να έχουν αποχωριστεί πλήρως. Ενώ λίγα δευτερόλεπτα μετά, το κύτος πέφτει σχεδόν κατακόρυφα και εκρήγνυται, σηκώνοντας μαύρο καπνό.
Όπως λένε όσοι παρακολούθησαν το υλικό, τέτοιας έκτασης αποσύνθεση της ατράκτου εν πτήσει συνήθως απαιτεί ακραία βίαιη αστοχία ή έκρηξη. Η τουρκική πλευρά ζήτησε να μην δημοσιεύονται εικόνες από το σημείο. Κάτι όμως που δεν φαίνεται να ακολουθείται, τουλάχιστον στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης.
Έρευνες για τα αίτια της συντριβής
Ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, Γιασάρ Γκιουλέρ, επιβεβαίωσε το δυστύχημα, σημειώνοντας ότι κλιμάκιο ειδικών έχει ήδη ασφαλίσει τα συντρίμμια. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε «βαθιά θλίψη» και αναφέρθηκε σε μάρτυρες ενώ συνομίλησε με τον Γεωργιανό πρωθυπουργό Ιρακλί Κομπαχίντζε για τον συντονισμό των ενεργειών των δύο χωρών, ενώ συλλυπητήρια έστειλε και ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίεφ το οποίο συμμετέχει στην έρευνα παραδίδοντας σχέδια πτήσης, φορτωτικές και άλλα στοιχεία σχετικά με την απογείωση.
Η Γεωργία έχει ξεκινήσει ποινική έρευνα για ενδεχόμενες παραβάσεις κανόνων ασφάλειας πτήσεων, ενώ η εθνική υπηρεσία ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας ανέφερε ότι το τουρκικό C-130 εξαφανίστηκε ξαφνικά από τις οθόνες.
Γιατί «διαλύθηκε» το C-130 στον αέρα – Τι εξετάζουν οι ειδικοί
1) Δομική αστοχία – καταπόνηση υλικών
Το C-130 είναι γνωστό για την ανθεκτικότητά του. Ωστόσο, ορισμένα παλαιότερα μοντέλα παρουσιάζουν ρωγμές στην περιοχή του wing center-box.
Ο αναλυτής αεροπορίας Μπαμπάκ Ταγκβεε σημειώνει ότι τα βίντεο παραπέμπουν σε «καταστροφική αστοχία» στο κεντρικό τμήμα σύνδεσης των πτερύγων με την άτρακτο, σημείο ιστορικά ευάλωτο σε κόπωση υλικών.
Όπως λένε όσοι μελετούν τέτοια συμβάντα, τέτοιες βλάβες έχουν ως συνηθέστερο αποτέλεσμα την αποκόλληση πτέρυγας, όχι την πλήρη διάλυση πρόσθιου και οπίσθιου τμήματος.
2) Μηχανικό πρόβλημα
Ειδικοί αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο μηχανικής αστοχίας σε συνθήκες ισχυρών ανοδικών/καθοδικών ρευμάτων πάνω από τον Καύκασο. Σε εύθραυστα σημεία, τέτοιο φορτίο θα μπορούσε να επιταχύνει ρωγμές. Ωστόσο, τέτοιες συνθήκες συνήθως δεν αρκούν για πλήρη καταστροφή της ατράκτου.
3) Σενάρια δολιοφθοράς – πιθανή έκρηξη εντός ατράκτου
Η εικόνα συνολικής αποσύνθεσης του πλαισίου ενισχύεται από αναρτήσεις OSINT που μιλούν για «ισχυρό ενδεχόμενο έκρηξης».
Σύμφωνα με ανοικτές πηγές πληροφοριών στο διαδίκτυο επισημαίνεται ότι η αποκόλληση τόσο του εμπρόσθιου όσο και του ουραίου τμήματος είναι «σχεδόν αδύνατο» να προκληθεί από κόπωση, λόγω των πολλαπλών σημείων ενίσχυσης και των συστηματικών επιθεωρήσεων στα C-130.
Όπως αναφέρεται σε σχετικές αναρτήσεις, η ουρά στηρίζεται σε ενισχυμένη συνεχόμενη δομή με πολλαπλές συνδέσεις, άρα απαιτείται υψηλή εσωτερική πίεση για να αποκολληθεί. Το ίδιο ισχύει και για το εμπρόσθιο τμήμα, του οποίου η αποκόλληση παραπέμπει συχνά σε έκρηξη ή σύγκρουση.
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει επίσημη επιβεβαίωση για τίποτε από τα παραπάνω, καθώς εξετάζονται όλα τα σενάρια. Οι τουρκικές και γεωργιανές αρχές αναλύουν τα «μαύρα κουτιά», ενώ παράλληλα εξετάζουν τμήματα της ατράκτου για ενδείξεις έκρηξης ή δομικής θραύσης.
Ιδιαίτερο βάρος αναμένεται να δοθεί στα σημεία αποκόλλησης των πτερύγων και των δύο άκρων της ατράκτου, ώστε να διαπιστωθεί αν προηγήθηκε έκρηξη στο εσωτερικό ή εντοπιστεί μηχανικό αίτιο.
Οι απαντήσεις αναμένονται από την εργαστηριακή ανάλυση των δεδομένων πτήσης και των ευρημάτων.
