Ερευνητές ανακάλυψαν περισσότερες από 111.000 αράχνες να ζουν μέσα σε αυτό που φαίνεται να είναι ο μεγαλύτερος ιστός αράχνης στον κόσμο, βαθιά μέσα σε ένα σκοτεινό σπήλαιο στα σύνορα Αλβανίας και Ελλάδας.
Η αποικία αποτελείται από έναν κολοσσιαίο ιστό, σε μια μόνιμα σκοτεινή ζώνη του σπηλαίου, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 17 Οκτωβρίου στο περιοδικό Subterranean Biology. Ο ιστός εκτείνεται σε 106 τετραγωνικά μέτρα κατά μήκος του τοίχου ενός στενού διαδρόμου με χαμηλή οροφή, κοντά στην είσοδο του σπηλαίου, και αποτελείται από χιλιάδες μεμονωμένους ιστούς σε σχήμα χωνιού, όπως επισημαίνουν οι ερευνητές.
Αυτή είναι η πρώτη απόδειξη αποικιακής συμπεριφοράς σε δύο κοινά είδη αραχνών και πιθανώς αντιπροσωπεύει τον μεγαλύτερο ιστό αράχνης στον κόσμο, δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Ιστβάν Ουράκ, αναπληρωτής καθηγητής βιολογίας στο Sapientia Hungarian University of Transylvania στη Ρουμανία.
«Ο φυσικός κόσμος εξακολουθεί να μας επιφυλάσσει αμέτρητες εκπλήξεις», ανέφερε ο Ουράκ στο Live Science. «Όταν είδα τον ιστό, ένιωσα θαυμασμό, σεβασμό και ευγνωμοσύνη. Πρέπει να το ζήσεις για να καταλάβεις πραγματικά πώς είναι».
Η μεγαλούπολη των αραχνών βρίσκεται σε ένα Σπήλαιο Θείου, που σχηματίστηκε από θειικό οξύ προερχόμενο από την οξείδωση του υδρόθειου στα υπόγεια ύδατα. Αν και οι ερευνητές αποκάλυψαν τώρα λεπτομέρειες για την αποικία, δεν ήταν οι πρώτοι που την ανακάλυψαν. Σπηλαιολόγοι της Τσεχικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας είχαν εντοπίσει τον ιστό το 2022, ενώ το 2024 επιστήμονες συνέλεξαν δείγματα, τα οποία ανέλυσε ο Ουράκ πριν ξεκινήσει τη δική του εξερεύνηση.
Η ανάλυση αποκάλυψε ότι στην αποικία ζουν δύο είδη αραχνών: η Tegenaria domestica (οικιακή αράχνη) και η Prinerigone vagans. Κατά την επίσκεψή τους, οι ερευνητές μέτρησαν περίπου 69.000 δείγματα της πρώτης και περισσότερα από 42.000 της δεύτερης. Οι αναλύσεις DNA επιβεβαίωσαν ότι αυτά τα δύο είδη είναι τα κυρίαρχα στην αποικία.
Η αποικία αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες που έχουν καταγραφεί ποτέ, ενώ τα είδη αυτά δεν ήταν προηγουμένως γνωστό ότι συνεργάζονται σε τόσο μεγάλο βαθμό. Τα T. domestica και P. vagans είναι συνηθισμένα κοντά σε ανθρώπινες κατοικίες, αλλά η αποικία στο Σπήλαιο Θείου αποτελεί «μοναδική περίπτωση συνύπαρξης δύο ειδών σε κοινό ιστό», σύμφωνα με τον Ουράκ.
Σε αντίθεση με την αναμενόμενη θηρευτική συμπεριφορά, οι αράχνες δεν τρώνε η μία την άλλη λόγω της έλλειψης φωτός. Αντίθετα, τρέφονται με σκνίπες που καταναλώνουν λευκά μικροβιακά βιοφίλμ από βακτήρια που οξειδώνουν το θείο. Το θειούχο ρεύμα που διαρρέει στο σπήλαιο τροφοδοτεί αυτή την τροφική αλυσίδα, υποστηρίζοντας τη ζωή των μικροβίων, των σκνιπών και των αραχνών.
Η διατροφή πλούσια σε θείο επηρεάζει το μικροβίωμα των αραχνών, καθιστώντας το λιγότερο ποικιλόμορφο από εκείνο των συγγενών τους έξω από το σπήλαιο. Επιπλέον, οι κάτοικοι του σπηλαίου εμφανίζουν γενετικές διαφορές, υποδεικνύοντας προσαρμογή στο σκοτεινό περιβάλλον.
«Πολλές φορές νομίζουμε ότι γνωρίζουμε πλήρως ένα είδος, αλλά προκύπτουν απροσδόκητες ανακαλύψεις», σημειώνει ο Ουράκ. «Ορισμένα είδη παρουσιάζουν αξιοσημείωτη γενετική πλαστικότητα, που εμφανίζεται μόνο υπό ακραίες συνθήκες».
Η αποικία αποτελεί μοναδικό φυσικό φαινόμενο που χρειάζεται διατήρηση, παρά τις δυσκολίες που προκύπτουν λόγω της θέσης του σπηλαίου στα σύνορα δύο χωρών. Οι επιστήμονες συνεχίζουν τις μελέτες τους για να αποκαλύψουν ακόμη περισσότερα για τους κατοίκους του Σπηλαίου Θείου.
