Ο Ντόναλντ Τραμπ αρχίζει σήμερα μια περιοδεία στην Ασία που πολλοί ελπίζουν ότι θα μειώσει τις εμπορικές εντάσεις με χώρες της περιοχής και θα αποκαταστήσει τις κατεστραμμένες σχέσεις με την Κίνα. Ο Τραμπ θα ξεκινήσει το ταξίδι του την Κυριακή (26/10) σε μια συνάντηση χωρών της νοτιοανατολικής Ασίας στη Μαλαισία, πριν πετάξει για την Ιαπωνία για να συναντήσει τη νέα πρωθυπουργό της χώρας, Σανάε Τακαΐτσι, στις αρχές της επόμενης εβδομάδας.
Η πιο σημαντική στάση στο δρομολόγιό του ωστόσο θα είναι στο τέλος του μήνα, όταν αναμένεται να συζητήσει το εμπόριο, και ενδεχομένως την Ταϊβάν, με τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ στη σύνοδο κορυφής AEC στη Νότια Κορέα.
Θα συναντηθεί με τον Σι Τζινπίνγκ;
Ο Τραμπ αναμένεται να συναντηθεί με τον Σι Τζινπίνγκ την ερχόμενη Πέμπτη (30/10) σύμφωνα με την εκπρόσωπο Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λίβιτ. Ωστόσο, αυτά το οποία μπορεί να συζητήσουν θα προκαλέσουν περισσότερες εικασίες από οποιοδήποτε άλλο θέμα στην ημερήσια διάταξη της Συνόδου Κορυφής της Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού (Apec) στο Γκιόνγκτζου της Νότιας Κορέας, και η Λίβιτ δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες. Διακυβεύονται πολλά, επομένως αυξάνεται η πίεση και στους δύο άνδρες για να ηρεμήσουν τις εμπορικές εντάσεις που κινδυνεύουν να βλάψουν τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου.
Ο Τραμπ προσφέρθηκε πρόσφατα να μειώσει τους δασμούς στις κινεζικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, αλλά επέμεινε ότι και το Πεκίνο έπρεπε να κάνει παραχωρήσεις, όπως η επανέναρξη της αγοράς αμερικανικών σπόρων σόγιας, ο περιορισμός της ροής των συστατικών που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή της φαιντανύλης – η οποία έχει προκαλέσει επιδημία υπερβολικής δόσης στην Αμερική – και της άρσης των περιορισμών στις εξαγωγές σπάνιων γαιών προς τις ΗΠΑ , οι οποίες είναι απαραίτητες για την κατασκευή προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, όπως τα smartphones.
Η αποτυχία μείωσης των εμπορικών εντάσεων θα μπορούσε να βλάψει περαιτέρω τις αμερικανικές βιομηχανίες που ήδη αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις των δασμών του Τραμπ. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν αισιόδοξος πριν από τη συνάντησή του με τον Σι, λέγοντας στους δημοσιογράφους αυτή την εβδομάδα: «Νομίζω ότι θα καταλήξουμε να έχουμε μια φανταστική συμφωνία με την Κίνα... θα είναι φανταστική για ολόκληρο τον κόσμο». Ο χρόνος είναι κρίσιμος, ωστόσο: η συνάντηση Τραμπ και Σι, θα πραγματοποιηθεί ακριβώς τη στιγμή που πρόκειται να τεθούν σε ισχύ πρόσθετοι δασμοί 100% στις κινεζικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ.
Οι ηγέτες αναμένεται επίσης να συζητήσουν για την Ταϊβάν, εν μέσω ανησυχίας ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να διστάσει ως προς την υποστήριξη της Ουάσινγκτον προς το δημοκρατικό, αυτοδιοικούμενο νησί που βρίσκεται υπό πίεση από τον Σι. Το Πεκίνο φέρεται να ζήτησε από τον Λευκό Οίκο να δηλώσει ότι αντιτίθεται στην ανεξαρτησία της Ταϊβάν – μια κίνηση που θα ικανοποιούσε την Κίνα, η οποία θεωρεί την Ταϊβάν ως μια αποστάτρια επαρχία που πρέπει να επανενωθεί με την ηπειρωτική χώρα.
Θα υπάρξουν δασμολογικές συμφωνίες για τη Νοτιοανατολική Ασία;
Η συμμετοχή του Τραμπ στη σύνοδο κορυφής του Συνδέσμου Χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) στην Κουάλα Λουμπούρ έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για το περιφερειακό μπλοκ, του οποίου τα 10 μέλη εξήγαγαν συνολικά αγαθά αξίας 312 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις ΗΠΑ πέρυσι, σε σύγκριση με 142 δισεκατομμύρια δολάρια το 2017. Οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος προορισμός εξαγωγών της περιοχής και εξαρτώνται από τις οικονομίες του ASEAN για να διατηρήσουν την αλυσίδα εφοδιασμού της μεταποίησης σε κίνηση.
Η απάντηση του Τραμπ στο διευρυνόμενο εμπορικό έλλειμμα με τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας ήταν η επιβολή «αμοιβαίων» δασμών μεταξύ 10% και 40%, ωθώντας τους ηγέτες της ASEAN να εκδώσουν κοινή δήλωση εκφράζοντας ανησυχία για τον προστατευτισμό του τύπου «Η Αμερική πρώτα», λέγοντας ότι τα μέτρα του Τραμπ «ενέχουν σημαντικούς κινδύνους για το πολυμερές εμπορικό σύστημα και τη σταθερότητα των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού».
Ο Τραμπ, ο οποίος δεν έχει παραστεί σε σύνοδο κορυφής της ASEAN από το 2017, θα συναντηθεί με τους ηγέτες της ένωσης την Κυριακή, όταν οι συζητήσεις αναμένεται να επικεντρωθούν στο Βιετνάμ και την Ταϊλάνδη, τις δύο χώρες που συμβάλλουν περισσότερο στο εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ.
Θα δώσει τέλος σε έναν ακόμη «πόλεμο»;
Η στάση του Τραμπ στη Μαλαισία θα μπορούσε να υποκινηθεί λιγότερο από το εμπόριο και περισσότερο από την επιθυμία να τοποθετηθεί στο επίκεντρο οποιασδήποτε συμφωνίας για τον τερματισμό της διαμάχης για τα μη οριοθετημένα σημεία κατά μήκος των χερσαίων συνόρων μήκους 817 χιλιομέτρων της Ταϊλάνδης και της Καμπότζης.
Η Μαλαισία μεσολάβησε για μια εύθραυστη εκεχειρία μετά από πέντε ημέρες συγκρούσεων τον Ιούλιο που άφησαν δεκάδες νεκρούς και περίπου 300.000 εκτοπισμένους, αλλά η αιτία των συγκρούσεων παραμένει άλυτη. Ο υπουργός Εξωτερικών της Μαλαισίας, Μοχάμαντ Χασάν, δήλωσε πρόσφατα στους δημοσιογράφους ότι ο Τραμπ ήταν «πρόθυμος» να δει μια ειρηνευτική συμφωνία να υπογράφεται κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής – μια σημαντική ανακάλυψη που ο πρόεδρος των ΗΠΑ αναμφίβολα θα χρησιμοποιούσε για να ενισχύσει τα διαπιστευτήριά του ως διεθνούς ειρηνοποιού.
Θα συναντήσει τον Κιμ Γιονγκ Ουν;
Ποτέ δεν μπορείς να πεις ποτέ ποτέ με τον Ντόναλντ Τραμπ. Σε αυτό το στάδιο, μια συνάντηση φαίνεται απίθανη, αν και με την προοπτική ενός τερματισμού της Ουκρανίας να υποχωρεί γρήγορα, ο Τραμπ θα μπορούσε να πειστεί να στρέψει την προσοχή του στον «φίλο» του Κιμ και στο δυσεπίλυτο πρόβλημα του πυρηνικού προγράμματος της Βόρειας Κορέας.
Το CNN, επικαλούμενο ανώνυμες πηγές, ανέφερε το περασμένο Σαββατοκύριακο ότι Αμερικανοί αξιωματούχοι είχαν συζητήσει την οργάνωση μιας συνάντησης κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Ασία, και ο Τραμπ δήλωσε τον Αύγουστο ότι θα ήθελε να συναντήσει τον Βορειοκορεάτη ομόλογό του «στο κατάλληλο μέλλον».
Ωστόσο, οι τρεις προηγούμενες προσπάθειές του να πείσει τον Κιμ να περιορίσει τις πυρηνικές του φιλοδοξίες –σε δύο συνόδους κορυφής το 2018 και το 2019, και κατά τη διάρκεια μιας γρήγορα προγραμματισμένης επίσκεψης στην αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη που χωρίζει τη Βόρεια και τη Νότια Κορέα αργότερα εκείνο το έτος – κατέληξαν σε αποτυχία.
Έκτοτε, ο Κιμ έχει επιβλέψει σταθερές βελτιώσεις στο πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων του Βορρά, έχει στείλει περισσότερους από 10.000 στρατιώτες να πολεμήσουν στο πλευρό των ρωσικών στρατευμάτων στον πόλεμο της Ουκρανίας και έχει ενταχθεί σε μια χαλαρή αντιδυτική συμμαχία με το Πεκίνο και τη Μόσχα.
Λίγες μέρες πριν ο Τραμπ φτάσει στη Νότια Κορέα για τη σύνοδο κορυφής του Apec, ο Βορράς εκτόξευσε δύο πυραύλους μικρής εμβέλειας σε αυτό που το καθεστώς περιέγραψε ως επιτυχημένη δοκιμή ενός νέου «υπερηχητικού συστήματος» που στοχεύει στην ενίσχυση της πυρηνικής του αποτροπής. Σε αυτό το πλαίσιο, τώρα δεν φαίνεται να είναι η κατάλληλη στιγμή για τον Τραμπ να ρισκάρει ξανά με τον Κιμ.
Πώς είναι οι σχέσεις με τη Ν. Κορέα μετά την επιδρομή στη Τζόρτζια;
Η επιδρομή από πράκτορες της Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων των ΗΠΑ (ICE) σε ένα εργοστάσιο ηλεκτρικών μπαταριών που βρίσκεται υπό κατασκευή στη Τζόρτζια προκάλεσε εκτεταμένη οργή στη Σεούλ. Περίπου 300 Νοτιοκορεάτες υπήκοοι συνελήφθησαν, εν μέσω ισχυρισμών ότι εργάζονταν παράνομα στο εργοστάσιο. Το κοινό της Νότιας Κορέας είναι απίθανο να ξεχάσει το περιστατικό σύντομα, αλλά ο πρόεδρος της χώρας, Lee Jae Myung, έχει πιο πιεστικά ζητήματα να συζητήσει με τον Τραμπ στο Gyeongju, όπου αναμένεται να συναντηθούν την Τετάρτη.
Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η σύναψη μιας καλοκαιρινής συμφωνίας για επένδυση 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην οικονομία των ΗΠΑ, η οποία έχει καθυστερήσει λόγω διαφωνιών σχετικά με τη μορφή που πρέπει να λάβει η νοτιοκορεατική επένδυση. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, οι ΗΠΑ συμφώνησαν να μειώσουν τους δασμούς στα νοτιοκορεατικά αυτοκίνητα από 25% σε 15%, το ίδιο επίπεδο που επιβλήθηκε στα αυτοκίνητα από την Ιαπωνία και την ΕΕ.
Ορισμένοι παρατηρητές έχουν υποθέσει ότι ο Lee, ο οποίος συναντήθηκε με τον Tραμπ στον Λευκό Οίκο τον Αύγουστο, θα μπορούσε να αξιοποιήσει τις παρατεταμένες επιπτώσεις από το φιάσκο της ICE για να κερδίσει παραχωρήσεις από τον Tραμπ. Νοτιοκορεάτες αξιωματούχοι δηλώνουν ότι έχουν σημειώσει πρόοδο στο εμπόριο τις τελευταίες εβδομάδες, αλλά παραδέχονται ότι «ένα ή δύο» ζητήματα παραμένουν άλυτα.
