Σε όλες τις χώρες του κόσμου, τα Μνημεία του Αγνώστου Στρατιώτη αποτελούν ιερούς τόπους εθνικής μνήμης, όπου ο σεβασμός και η σιωπή αντικαθιστούν κάθε μορφή πολιτικής έκφρασης.
Πρόκειται για χώρους αφιερωμένους στους ανώνυμους ήρωες που έπεσαν για την πατρίδα, ανεξαρτήτως παράταξης, ιδεολογίας ή εποχής, όπως γράφει σε ανάλυση ο μετεωρολόγος, Θοδωρής Κολυδάς.
Η Ελλάδα αποτελεί ειδική περίπτωση, καθώς είναι από τις λίγες Δημοκρατίες που επιτρέπουν διαδηλώσεις σχεδόν δίπλα στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, μπροστά στη Βουλή των Ελλήνων.
Δείγμα δημοκρατικής ανεκτικότητας, αλλά και πρόκληση για την πολιτική ωριμότητα του δημόσιου βίου. «Δεν θα λάβουμε θέση στην τρέχουσα πολιτική συζήτηση, καθώς δεν είμαστε ούτε “ειδικοί” αλλά και ούτε μάς είναι γνωστό εν συνόλω το νομικό πλαίσιο που διέπει το ζήτημα», γράφει ο κ. Κολυδάς.
«Θα περιοριστούμε, λοιπόν, σε μία ουδέτερη και ενημερωτική αναφορά στα Μνημεία του Αγνώστου Στρατιώτη σε ορισμένες χώρες του κόσμου. Μνημεία που, πέρα από τις όποιες εθνικές ιδιαιτερότητες, έχουν έναν κοινό σκοπό: Να τιμούν σιωπιλά εκείνους που θυσιάστηκαν για την πατρίδα τους, παραμένοντας σύμβολα ενότητας, σεβασμού και ιστορικής μνήμης», προσθέτει.
Γαλλία: Η αιώνια φλόγα της μνήμης κάτω από την Αψίδα του Θριάμβου
Κάτω από την επιβλητική Αψίδα του Θριάμβου, στην «καρδιά» του Παρισιού, βρίσκεται ο Τάφος του Άγνωστου Στρατιώτη, αφιερωμένος στα εκατομμύρια των Γάλλων που σκοτώθηκαν στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η αιώνια φλόγα, που ανάβει από το 1923 και αναζωπυρώνεται καθημερινά, υπενθυμίζει τη διαρκή τιμή και μνήμη που αποδίδει το γαλλικό έθνος στους ανώνυμους ήρωες.
Το Cenotaph του Λονδίνου: Σιωπή αντί συνθημάτων
Ο Κενόταφος του Whitehall στο Λονδίνο δεν περιέχει λείψανα, αλλά λειτουργεί ως το κύριο μνημείο των πεσόντων Βρετανών στρατιωτών όλων των πολέμων. Καθιερώθηκε το 1920 και κάθε χρόνο φιλοξενεί την εθνική τελετή της Remembrance Day, με δύο λεπτά σιγής και καταθέσεις στεφάνων από τη βασιλική οικογένεια και την πολιτική ηγεσία.
Ιταλία: Ο Βωμός της Πατρίδας – Φύλακες της ιστορίας
Στο επιβλητικό μνημείο Βιτοριάνο της Ρώμης βρίσκεται ο Τάφος του Άγνωστου Στρατιώτη της Ιταλίας, που τοποθετήθηκε εκεί το 1921. Ο «Βωμός της Πατρίδας», όπως ονομάζεται, είναι αφιερωμένος στη μνήμη όλων όσοι έπεσαν για την ιταλική ελευθερία και ενότητα και αποτελεί κεντρικό σημείο των εθνικών εορτών.
Ηνωμένες Πολιτείες: Το Άρλινγκτον και ο νόμος της σιωπής
Στο εθνικό Νεκροταφείο του Άρλινγκτον, ο Τάφος του Άγνωστου Στρατιώτη τιμά τους Αμερικανούς στρατιώτες που σκοτώθηκαν σε μάχες και των οποίων τα σώματα δεν ταυτοποιήθηκαν ποτέ. Από το 1921 φρουρείται αδιάκοπα, μέρα και νύχτα, από επίλεκτους φρουρούς της εθνικής Φρουράς και αποτελεί ιερό τόπο εθνικής μνήμης και σεβασμού. Οι τελετές διεξάγονται σε απόλυτη σιωπή. Οι επισκέπτες οφείλουν να σταθούν ακίνητοι και σιωπηλοί. Οποιαδήποτε μορφή διαμαρτυρίας ή πολιτικής έκφρασης απαγορεύεται με βάση τον ομοσπονδιακό νόμο 38 (κεφάλαιο 2413), με ποινές φυλάκισης για τους παραβάτες.
Ρωσία: Το Κρεμλίνο και η σιωπή των ηρώων
Δίπλα στα τείχη του Κρεμλίνου, στους Κήπους του Αλεξάνδρου, βρίσκεται ο ρωσικός Τάφος του Άγνωστου Στρατιώτη, αφιερωμένος στους Σοβιετικούς που σκοτώθηκαν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το μνημείο εγκαινιάστηκε το 1967 και φέρει την επιγραφή: «Το όνομά σου είναι άγνωστο, το κατόρθωμά σου αθάνατο», συνοδευόμενο από αιώνια φλόγα και τιμητική φρουρά.
