Από τον Σκρουτζ του Κάρολου Ντίκενς μέχρι τον Μίστερ Μπερνς από τους Simpsons, η ποπ κουλτούρα βρίθει παραδειγμάτων πλούσιων, σκληρών και εγωιστών ανθρώπων. Τώρα, όμως, οι ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι ίσως υπάρχει μια πιο βαθιά αλήθεια πίσω από αυτό το στερεότυπο.
Σύμφωνα με έρευνες, ο πλούτος συνδέεται συχνά με ανήθικες συμπεριφορές, όπως η εξαπάτηση και η κλοπή, αλλά και με μειωμένη ενσυναίσθηση για τον πόνο των άλλων. Οι πιο εύποροι φαίνεται πως εστιάζουν περισσότερο στα προσωπικά τους συμφέροντα, δείχνοντας μικρότερη κατανόηση για τη δυστυχία των γύρω τους.
Ο ψυχολόγος Στιβ Τέιλορ από το Πανεπιστήμιο Leeds Beckett εξηγεί ότι η ανάγκη για πλούτο πηγάζει από ένα αίσθημα έλλειψης και ανικανοποίητου. «Οι ευτυχισμένοι άνθρωποι συνήθως δεν προσπαθούν να γίνουν πλούσιοι», δηλώνει στη Daily Mail.
Η ιδέα ότι ο πλούτος «χαλάει» τους ανθρώπους ίσως, λοιπόν, είναι λάθος. Σύμφωνα με τον Τέιλορ, τα ίδια χαρακτηριστικά που κάνουν κάποιον εγωκεντρικό είναι εκείνα που τον οδηγούν να επιδιώξει και να αποκτήσει πλούτο.
Τα «σκοτεινά» χαρακτηριστικά της προσωπικότητας
Οι ειδικοί αναφέρονται στο λεγόμενο Dark Triad — μια τριάδα χαρακτηριστικών που περιλαμβάνει την ψυχοπάθεια, τον ναρκισσισμό και τον μακιαβελισμό. Οι άνθρωποι με τέτοια γνωρίσματα έχουν την τάση να επιδιώκουν κοινωνική ισχύ και οικονομική επιτυχία, όμως, σύμφωνα με έρευνες, σπανίως είναι ευτυχισμένοι.
Ο Τέιλορ τονίζει ότι αυτοί οι άνθρωποι βιώνουν «μια ψυχολογική αποσύνδεση από τον κόσμο και τους άλλους». Η έλλειψη ενσυναίσθησης και συναισθηματικής σύνδεσης τούς ωθεί να αναζητούν υποκατάστατα της ευτυχίας μέσα από τη συσσώρευση πλούτου και εξουσίας.
Δεν είναι τυχαίο ότι, όπως δείχνουν στοιχεία, τα ποσοστά ψυχοπάθειας είναι τριπλάσια στα διοικητικά συμβούλια μεγάλων εταιρειών σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.
Γιατί ορισμένοι επιτυγχάνουν πιο εύκολα
Η έλλειψη ενσυναίσθησης κάνει αυτούς τους ανθρώπους πιο αδίστακτους και, επομένως, πιο αποτελεσματικούς στην αναζήτηση πλούτου. Δεν διστάζουν να βλάψουν τους άλλους προκειμένου να πετύχουν. Την ίδια στιγμή, η συσσώρευση χρημάτων δεν φαίνεται να αυξάνει πραγματικά την ευτυχία — τουλάχιστον πέρα από ένα ορισμένο επίπεδο.
Αντίθετα, άνθρωποι με πλούσια συναισθηματική ζωή και ενσυναίσθηση δεν αισθάνονται την ανάγκη να αποκτήσουν υπερβολικό πλούτο, ούτε διαθέτουν την «αναισθησία» που απαιτείται για να το πετύχουν.
Όχι όλοι οι πλούσιοι είναι «κακοί»
Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε πλούσιος είναι ανήθικος ή ψυχρός. Υπάρχουν και εκείνοι που πλούτισαν χάρη στο ταλέντο ή τις ιδέες τους, ή ακόμη και εκείνοι που απλώς κληρονόμησαν την περιουσία τους.
Ορισμένοι, όπως ο Μπιλ Γκέιτς, έχουν αφιερώσει μεγάλα ποσά σε φιλανθρωπικούς σκοπούς, αντί να τα κρατούν για τον εαυτό τους.
Αν ο Τέιλορ έχει δίκιο, τότε η επιθυμία για πλούτο μπορεί να είναι ένδειξη μιας εσωτερικής κενότητας που ποτέ δεν γεμίζει.
«Η σύνδεση με τους άλλους είναι απαραίτητη για την ανθρώπινη ευημερία», λέει ο ψυχολόγος. «Χωρίς αυτήν, ζεις σε μια μόνιμη κατάσταση ανικανοποίητου, όσο πλούσιος ή επιτυχημένος κι αν είσαι».
Πηγή: Daily Mail
