Πριν από περίπου ένα μήνα αποκαλύφθηκε ότι τα γαλλικά νοσοκομεία έλαβαν εντολή να είναι έτοιμα για πόλεμο στην Ευρώπη.
Ακολούθησε η Γερμανία, που όπως και η Γαλλία, εργάζεται επίσης πάνω σε ένα πρόγραμμα προετοιμασίας για την υγειονομική περίθαλψη σε καιρό πολέμου.
Και οι πολεμικές προετοιμασίες έχουν και συνέχεια… Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία συντονίζουν τα σχέδια πολιτικής άμυνας για πρώτη φορά εν μέσω κρίσης. Σχεδιάζονται οδοί διαφυγής, σημεία συγκέντρωσης και καταφύγια για εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους. Πάντως η Μόσχα αρνείται οποιαδήποτε πρόθεση επίθεσης στο ΝΑΤΟ, το οποίο με τη σειρά του είναι έτοιμο για πυρηνική άσκηση στις 13 Οκτωβρίου.
Ανήσυχα από τη δραματική αύξηση των ρωσικών στρατιωτικών δαπανών μετά την εισβολή στην Ουκρανία το 2022, τα τρία κράτη της Βαλτικής – Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία – αναπτύσσουν σχέδια έκτακτης ανάγκης για τη διαχείριση μιας πιθανής μαζικής εξόδου σε περίπτωση στρατιωτικής κλιμάκωσης στα ανατολικά σύνορά τους.
Οι τρεις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, τώρα μέλη του ΝΑΤΟ, προειδοποιούν εδώ και καιρό τους συμμάχους τους για την επιθετικότητα της Μόσχας, καταγγέλλοντας κυβερνοεπιθέσεις, εκστρατείες παραπληροφόρησης και πρόσφατες εισβολές ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών και μαχητικών αεροσκαφών στον εναέριο χώρο της κάθε περιοχής. Η Ρωσία αρνείται οποιαδήποτε πρόθεση να επιτεθεί στην Ατλαντική Συμμαχία, αλλά η ιστορική μνήμη και το τρέχον πλαίσιο παροτρύνουν τις κυβερνήσεις της Βαλτικής να μην αιφνιδιαστούν.
«Τα σχέδια περιλαμβάνουν σενάρια μαζικής εκκένωσης»
«Οι απειλές μπορεί να είναι διαφορετικής φύσης», δήλωσε στο Reuters η Ρενάτα Πόζελα, επικεφαλής της λιθουανικής πυροσβεστικής υπηρεσίας και επικεφαλής του πολιτικού σχεδιασμού, σημειώνοντας ότι οι προετοιμασίες έχουν ενταθεί από την τριμερή συμφωνία συνεργασίας που υπογράφηκε τον Μάιο.
Για πρώτη φορά, αξιωματούχοι από τις τρεις χώρες επιβεβαίωσαν ότι τα σχέδια περιλαμβάνουν σενάρια εκκένωσης μεγάλης κλίμακας. Σύμφωνα με την Πόζελα, εξετάζεται επίσης μια μαζική ανάπτυξη του ρωσικού στρατού κατά μήκος των συνόρων της Βαλτικής. Στόχος θα ήταν η κατάληψη της περιοχής εντός λίγων ημερών.
Άλλα σενάρια περιλαμβάνουν δολιοφθορά δικτύων επικοινωνιών ή μεταφορών, τεχνητά δημιουργημένες μεταναστευτικές κρίσεις, αναταραχές στις ρωσόφωνες κοινότητες και κύματα πανικού που τροφοδοτούνται από ψευδείς ειδήσεις.
Η άσκηση στο Βίλνιους και η προετοιμασία άλλων πόλεων για την υποδοχή εκτοπισμένων
Κατά τη διάρκεια μιας άσκησης αυτή την εβδομάδα στο Βίλνιους, περίπου εκατό εθελοντές προσομοίωσαν την εκκένωση αμάχων από την λιθουανική πρωτεύουσα . Αλλά πίσω από τη συμβολική πρόβα, τα πραγματικά σχέδια περιλαμβάνουν πολύ μεγαλύτερους αριθμούς.
Μόνο στη Λιθουανία, εκτιμάται ότι ο μισός πληθυσμός που ζει σε ακτίνα 40 χιλιομέτρων από τα σύνορα με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία – περίπου 400.000 άνθρωποι – θα μπορούσε να επηρεαστεί.
Η πόλη Κάουνας, στο δυτικό τμήμα της χώρας, έχει ήδη προετοιμαστεί για 300.000 εκτοπισμένους σε σχολεία, πανεπιστήμια, καθολικές εκκλησίες , ακόμη και στην αρένα που φιλοξένησε συναυλίες των Ρόμπι Γουίλιαμς και Ρότζερ Γουότερς. Παρόμοια μέτρα προετοιμάζονται και σε άλλες πόλεις της Βαλτικής.
Αποθέματα βασικών αγαθών και οδοί διαφυγής
Σημεία συγκέντρωσης στο Βίλνιους και αλλού έχουν επιλεγεί, τρένα και λεωφορεία για επιχειρήσεις μεταφοράς έχουν εντοπιστεί και απαραίτητα εφόδια -από κρεβάτια κατασκήνωσης μέχρι χαρτί υγείας- έχουν αποθηκευτεί σε καθορισμένες αποθήκες.
Για όσους ταξιδεύουν με αυτοκίνητο, έχουν ήδη καταρτιστεί χάρτες με εναλλακτικές διαδρομές, ενώ οι κύριες αρτηρίες θα παραμείνουν ανοιχτές για την είσοδο συμμαχικών δυνάμεων. «Αυτό είναι ένα καθησυχαστικό μήνυμα για την κοινωνία μας, είμαστε έτοιμοι και σχεδιάζουμε », δήλωσε ο Λιθουανός Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Κέστουτις Μπούντρις.
Ο διάδρομος Suwałki προς την Πολωνία
Καμία από τις τρεις χώρες δεν σχεδιάζει επί του παρόντος διασυνοριακές εκκενώσεις. Ο μόνος χερσαίος διάδρομος προς μια χώρα του ΝΑΤΟ είναι ο λεγόμενος «Διάδρομος Suwałki». Πρόκειται για μια στενή λωρίδα δάσους σε πολωνικό έδαφος μεταξύ Ρωσίας και Λευκορωσίας, η οποία θα προοριζόταν για στρατιωτικές μετακινήσεις σε περίπτωση κρίσης.
Στην Εσθονία, οι αρχές καταρτίζουν σχέδια για τη στέγαση έως και του ενός δέκατου του πληθυσμού – περίπου 140.000 ανθρώπων – σε προσωρινά καταφύγια . Οι υπόλοιποι θα φιλοξενηθούν από συγγενείς ή φίλους.
Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην κυρίως ρωσόφωνη πόλη Νάρβα: από τους 50.000 κατοίκους της, τα δύο τρίτα θα μπορούσαν να αναγκαστούν να μετακινηθούν, με την κυβέρνηση να είναι έτοιμη να υποστηρίξει τουλάχιστον τους μισούς από αυτούς.

Στη Λετονία, σύμφωνα με τον Ivars Nakurts, αναπληρωτή επικεφαλής της Κρατικής Υπηρεσίας Διάσωσης, το ένα τρίτο των 1,9 εκατομμυρίων πολιτών θα μπορούσε να αναγκαστεί να εγκαταλείψει τα σπίτια του σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Ο Nakurts τόνισε ότι, σε αυτή την ιστορική στιγμή, είναι απαραίτητο να «σχεδιαστούν τα πάντα». Εν τω μεταξύ, η Μόσχα συνεχίζει να αρνείται οποιεσδήποτε επιθετικές προθέσεις.