Ο ελληνικός «προοδευτικός αντισημιτισμός» είναι σε μεγάλο βαθμό η έκφραση του πάθους για εκδίκηση όσων στενοχωρήθηκαν με την κατάρρευση του σοβιετικού μπλοκ -γι’ αυτό, συνήθως, το αντιεβραϊκό πάθος δεν συνοδεύεται από πάθος κατά της εγκληματικής αναθεωρητικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Ενα σχεδόν εμφυλιοπολεμικό αντανακλαστικό…
του Ηλία Κανέλλη
Η Αριστερά, η παράταξη που ευτυχώς έχασε τον Eμφύλιο, κυριάρχησε ιδεολογικά στην Ελλάδα ιδίως μετά τη Mεταπολίτευση – βοήθησε σε αυτό η δικτατορία που επέτρεψε στη μυθολογία «της προόδου» να διαχυθεί χωρίς να έχει δοκιμαστεί στη ζωή, αλλά κυρίως συνέβαλε η θυματοποίηση της Αριστεράς που έπαιρνε εκδίκηση από το «κράτος της Δεξιάς». Το ΠΑΣΟΚ, που διά του Ανδρέα Παπανδρέου πήρε την εξουσία και καθόρισε τον τρόπο με τον οποίο οι Έλληνες σκεπτόμαστε ακόμα και σήμερα την πολιτική, απλώς βοήθησε να απαλλαγούν οι Έλληνες από τη φοβία, εξομάλυνε τη σχέση των συγχρόνων του με την πρόσφατη Iστορία και καρπώθηκε για λογαριασμό του τις ψήφους που δίσταζαν να πάνε κατευθείαν στο Κομμουνιστικό Κόμμα (μια που, τη Mεταπολίτευση, το ΚΚΕ κατόρθωσε να είναι η κυρίαρχη τάση, καταπνίγοντας την πληθυντικότητα στο χώρο της κομμουνιστικής Αριστεράς).
Η ιδέα της κομμουνιστικής Αριστεράς για τον κόσμο ήταν εμπνευσμένη από τις επεξεργασίες της Σοβιετικής Ένωσης, που άλλωστε ήταν ανέκαθεν η Μέκκα του εγχώριου κομμουνισμού. Η κομμουνιστική ανανέωση, που προέκυψε ως «Αριστερά με δημοκρατία και ελευθερία» ή ως «Αριστερά με ανθρώπινο πρόσωπο» ήταν ούτως ή άλλως αγκυλωμένη στις ιδεοληψίες των παλαιών στελεχών του –ενώ η αυταρχική τάση στη νεολαία του ΚΚΕ Eσωτερικού εκφράστηκε πολύ γρήγορα, αφού η διάσπαση που σήμερα θυμόμαστε ως B’ Πανελλαδική (από τη Β’ πανελλαδική συνδιάσκεψη της οργάνωσης, την οποία δεν ενέκρινε η ηγετική ομάδα του κόμματος) έφτιαξε το πρόπλασμα του ριζοσπαστικού μετώπου, το οποίο ανασυγκροτήθηκε δεκαετίες αργότερα ως αντιπαγκοσμιοποιητικό κίνημα και οδήγησε στα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΥΡΙΖΑ, που οδήγησε τον Τσίπρα στην πρωθυπουργία.
Πώς ενέπνεε η Σοβιετική Ένωση τους οπαδούς της; Τους ζητούσε να πιστεύουν ότι θα είναι αυτή η νικήτρια του Ψυχρού Πολέμου, άρα να εχθρεύονται και να πολεμάνε, καλυμμένα ή και ανοιχτά, τον καπιταλισμό ή τον ιμπεριαλισμό, όπως έλεγαν, εννοώντας τον δυτικό κόσμο και τις δημοκρατίες του. Το μοντέλο αυτό υιοθέτησε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο οποίος απλώς το εμπλούτισε με μπααθικά χαρακτηριστικά (μπααθική καταγωγή είχε και το σύνθημα «Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες») και πήρε τις εκλογές καταγγέλλοντας «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» –αν και, καιροσκοπικά, τα συνθήματα εκείνα έμειναν στην άκρη επειδή «η ΕΟΚ των μονοπωλίων» ήταν ο μοναδικός τρόπος να χρηματοδοτεί τη διακυβέρνησή του και την εκλαΐκευση του πελατιασμού στο κράτος. Κάπως έτσι, στην Ελλάδα, ο αντιδυτικισμός έγινε κυρίαρχη ιδεολογία.
Αυτή η ευθύγραμμη πορεία στην οποία θριαμβεύει πάντα η προοδευτική Αριστερά, θεωρήσαμε ότι μας απάλλαξε από ορισμένα αντιδραστικά στερεότυπα του παρελθόντος, όπως ο αντισημιτισμός. Η Ελλάδα, τον 21ο αιώνα, φάνηκε να φωτίζει σκοτεινές όψεις της Iστορίας της, όπως ο ελληνικός εβραϊσμός – που εξοντώθηκε σχεδόν ολοσχερώς στα ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου. Με το βιβλίο του Μαρκ Μαζάουερ, «Θεσσαλονίκη. Η πόλη των φαντασμάτων», το παρελθόν άρχισε να φωτίζεται, ενώ εντυπωσιακά στοιχεία αυτοκριτικής είδαν το φως της δημοσιότητας, όπως π.χ. η χρήση των εβραϊκών περιουσιών από ελληνικά συμφέροντα, η καταστροφή του εβραϊκού νεκροταφείου για να χτιστεί το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κ.ά. Τελικά, από πρόσωπα όπως ο Γιάννης Μπουτάρης, επιχειρήθηκε η ανάσυρση της μνήμης του σεφαραδίτικου εβραϊσμού της Θεσσαλονίκης και η δημιουργία Εβραϊκού Μουσείου, που εκτός της δίκαιης αναθεώρησης του ένοχου παρελθόντος της πόλης, έφερε και ένα νέο κύμα τουριστών στην «Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων». Remaining Time-0:01 Fullscreen Mute
Αποδείχτηκε ότι η αποκατάσταση της μνήμης του ελληνικού εβραϊσμού ήταν σχετικώς εύκολη, επειδή τα δεινά τους τα είχε διαπράξει η αντιδραστική Ελλάδα και οι εκπρόσωποί της. Οι προοδευτικοί, μια χαρά.
Αλλά τα πράγματα δεν είναι πάντα ευθύγραμμα, όπως δείχνουν. Και ο ελληνικός προοδευτισμός πρωτοπόρησε, ή έστω ακολούθησε γρήγορα τα νέα αντισημιτικά ρεύματα που άρχισαν να εκδηλώνονται στον δυτικό κόσμο, με αφορμή την πολεμική επιχείρηση του Ισραήλ κατά της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας.
Είχε προηγηθεί το καλά οργανωμένο πογκρόμ κατά αμάχων στο Ισραήλ από χιλιάδες παλαιστίνιους τρομοκράτες, με αποτέλεσμα την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, τις φρικιαστικές μαζικές δολοφονίες αμάχων, τους βιασμούς, τις κακοποιήσεις που βιντεοσκοπούνταν σε μια ειδεχθή προσπάθεια διανομής της πορνογραφίας του θανάτου – πογκρόμ με θλιβερό απολογισμό 1.195 νεκρούς, 3.400 τραυματίες και 251 απαχθέντες οι οποίοι χρησιμοποιήθηκαν, και συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται, ως όμηροι για να εκβιάζεται το Ισραήλ.
Η επίθεση αυτή καθιστά απολύτως νόμιμη την ισραηλινή πολεμική αντεπίθεση, επειδή ήταν υπόθεση επιβίωσης του κράτους του Ισραήλ. Ωστόσο, πολύ γρήγορα, μέσω της δυτικής επικοινωνιακής αντεπίθεσης του προοδευτισμού, απομακρύνθηκε από το πεδίο της δημοσιότητας η φρίκη της 7ης Οκτωβρίου για να προβληθεί, συχνά με παραποιημένες και πλαστές εικόνες, ένα σενάριο «γενοκτονίας» των Παλαιστινίων της Γάζας, η φρικτή όψη του καθεστώτος της οποίας, η χρηματοδότησή της, οι τρομοκρατικές πρακτικές της και τα συνθήματά της που αρνούνται τη συνύπαρξη με το Ισραήλ αποκρύφτηκαν.
Κάπως έτσι, κυριάρχησε στον δυτικό κόσμο η αίσθηση ότι η αιτία του κακού είναι «οι σιωνιστές», οι οποίοι για πολύ μακρό χρονικό διάστημα παρουσιάστηκαν στην Ευρώπη από τον προοδευτισμό ως «ρατσιστές» εναντίον όσων είναι κατά του Ισλάμ, το οποίο παρουσιάστηκε ως μειονότητα. Ο πόλεμος για την επιβίωση του Ισραήλ, έτσι, μετατράπηκε σε «γενοκτονία», αντιστράφηκε δηλαδή η έννοια που τροφοδότησε το Ολοκαύτωμα του εβραϊσμού, μετατρέποντας με προπαγανδιστικό τρόπο τους Εβραίους, εκτός από ρατσιστές, και σε ναζί. Είναι αυτό που ο γάλλος μελετητής του αντισημιτισμού και της σύγχρονης εβραιοφοβίας, Πιερ-Αντρέ Ταγκιέφ, ονομάζει «θυματική αντιστροφή» και περιγράφεται ως «ναζιστικοποίηση των Εβραίων ως σιωνιστών».
Στην Ελλάδα, αυτή η εξήγηση δεν εξηγεί την εξέλιξη της δαιμονοποίησης του Ισραήλ ούτε, κυρίως, της δαιμονοποίησης των ισραηλινών πολιτών, που οδήγησε σε διώξεις συλλήβδην καθετί εβραϊκού, και κυρίως των Εβραίων στην Ελλάδα, στάση που ζήσαμε το προηγούμενο διάστημα, σε Φεστιβάλ Βιβλίου και Κινηματογράφου, σε τουριστικές περιοχές, σε λιμάνια, σε ξενοδοχεία, σε πλατείες και σε εστιατόρια.
Στη χώρα μας δεν ήταν απαραίτητη η «θυματική αντιστροφή» που περιγράφει ο Ταγκιέφ. Επειδή ο προοδευτικός αντισημιτισμός προκύπτει, λόγω της ιδεολογικής κυριαρχίας της Αριστεράς και του προοδευτισμού, από τις παραδοσιακές εκφράσεις του αντιδυτικισμού. Το Ισραήλ είναι εχθρός επειδή είναι το προκεχωρημένο φυλάκιο της δυτικής δημοκρατίας στην Ανατολή, κι αυτό είναι λόγος προσχώρησης του προοδευτισμού στην αντισημιτική προπαγάνδα του εξτρεμιστικού παλαιστινισμού. Κι επειδή ο προοδευτισμός είναι κυρίαρχη ιδεολογία, η οικειοποίηση εκ μέρους του του σημερινού αντισημιτισμού εύκολα του δίνει πλειοψηφική δυναμική.
Ακόμα και το εξτρεμιστικό Ισλάμ είναι ανεκτό από την Αριστερά αν πρόκειται να πληγεί η Δύση, που την αντιλαμβάνονται ως δυτικό στρατόπεδο. Ο ελληνικός προοδευτικός αντισημιτισμός καθρεφτίζεται στην παραδοσιακή έχθρα του κομμουνιστικού μπλοκ κατά του δυτικού κόσμου. Και η έχθρα αυτή εκφράζεται με την ίδια μισαλλοδοξία και από τον επίσημο λόγο, τα μέλη και τα στελέχη του ΚΚΕ, και από το επίσημο λόγο, τα μέλη και τα στελέχη των διαφόρων κομματιών της ριζοσπαστικής Αριστεράς, και από τους ακτιβιστές της φλοτίλας όπως και από τους ακτιβιστές των φεστιβάλ και των λιμανιών – σε μεγάλο βαθμό και από το ΠΑΣΟΚ.
Ο ελληνικός προοδευτικός αντισημιτισμός είναι σε μεγάλο βαθμό η έκφραση του πάθους για εκδίκηση όσων στενοχωρήθηκαν με την κατάρρευση του σοβιετικού μπλοκ (γι’ αυτό, συνήθως, το αντιεβραϊκό πάθος δεν συνοδεύεται από πάθος κατά της εγκληματικής αναθεωρητικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας). Ένα σχεδόν εμφυλιοπολεμικό αντανακλαστικό. Περισσότερο ψυχολογικό, αλλά αυτό δεν το κάνει λιγότερο ιδεολογικά επικίνδυνο.
Πηγή: Protagon.gr
