Η ψηφιακή ανακατασκευή ενός συνθλιμμένου κρανίου από έναν αρχαίο συγγενή του ανθρώπου ενδέχεται να αλλάξει σημαντικά τη χρονολογική σειρά της ανθρώπινης εξέλιξης, σύμφωνα με τους ερευνητές. Το κρανίο, που ονομάζεται Yunxian 2, βρέθηκε στην περιοχή Yunxian της επαρχίας Hubei στην Κίνα το 1990, μαζί με ένα άλλο που είχε βρεθεί τον προηγούμενο χρόνο, όπως αναφέρεται σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science.
Παρότι το κρανίο ήταν συνθλιμμένο, η ψηφιακή ανακατασκευή διόρθωσε τις προηγούμενες παραμορφώσεις και επέτρεψε στους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα τα φυσικά χαρακτηριστικά του αρχαίου ανθρώπου. Σύμφωνα με την έρευνα, υπήρχαν πολλές γραμμές “Homo” κατά τη διάρκεια της Μέσης Πλειστόκαινης περιόδου, με ποικίλα φυσικά χαρακτηριστικά. Η γνώση μας για την ανθρώπινη εξέλιξη προέρχεται κυρίως από κρανία, τα οποία όμως συχνά είναι κατεστραμμένα ή παραμορφωμένα, γεγονός που δυσκολεύει την ερμηνεία.
Οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι το συγκεκριμένο κρανίο παρουσιάζει ένα μωσαϊκό πρωτόγονων χαρακτηριστικών, παρόμοιων με αυτά του Homo erectus (του πρώτου είδους με ανθρώπινη μορφή σώματος και βάδισμα) αλλά και στοιχεία που παραπέμπουν σε μεταγενέστερα είδη, όπως ο Homo sapiens. Εξαιτίας των πολλών παραμορφώσεων, η ακριβής θέση του Yunxian 2 στην εξελικτική χρονολογική σειρά ήταν αβέβαιη.
Χρησιμοποιώντας προηγμένη τεχνολογία ψηφιακής τομογραφίας (CT scanning) και ανακατασκευής, οι επιστήμονες διόρθωσαν τη συμπίεση και τις παραμορφώσεις του κρανίου αποκαλύπτοντας έναν συνδυασμό άγνωστων μέχρι τώρα χαρακτηριστικών. Το ανακατασκευασμένο κρανίο φαίνεται μεγάλο και μακρύ, με ένα πλατύ και επίπεδο κρανίο. Οι συγγραφείς της μελέτης σχολίασαν ότι η μορφή του κρανίου διατηρεί πρωτόγονα στοιχεία που μοιράζονται με προηγούμενα ανθρωποειδή.
Περαιτέρω μελέτη υποδηλώνει ότι το κρανίο ανήκει στον Homo longi, μια ασιατική ομάδα που περιλαμβάνει τους Denisovans και θεωρείται συγγενική γραμμή με τους σύγχρονους ανθρώπους. Το κρανίο δεν διαθέτει τα χαρακτηριστικά μιας έντονα γωνιώδους οπίσθιας περιοχής όπως στον H. erectus ή την προεξέχουσα οπίσθια περιοχή που είναι τυπική στους Νεάντερταλ, αλλά παρουσιάζει ξεχωριστά χαρακτηριστικά όπως μεγαλύτερο κρανίο, στενότερη απόσταση μεταξύ των ματιών και επιμηκυμένα μετωπικά οστά.
Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά ήταν εμφανή στην ψηφιακή ανακατασκευή του Yunxian 2. Τα αποτυπώματα Yunxian θεωρούνται τα παλαιότερα μέλη της ομάδας H. longi και το συγκεκριμένο απολίθωμα ίσως αποτελέσει ενδιάμεση μορφή που δείχνει μια πρώιμη φάση γρήγορης διαφοροποίησης μεταξύ των πρώτων ανθρώπινων γραμμών. Και οι δύο ομάδες, H. sapiens και H. longi, φαίνεται ότι είχαν βαθιές ρίζες πέρα από τη Μέση Πλειστόκαινη και πιθανώς πέρασαν από γρήγορη πρώιμη διαφοροποίηση.
Το κρανίο Yunxian 2 είναι σημαντικό για την κατανόηση της κλαδογένεσης, δηλαδή της εξέλιξης κατά την οποία ένα είδος διαχωρίζεται σε δύο ή περισσότερα ξεχωριστά είδη. Αν τα ευρήματα γίνουν αποδεκτά, αυτό θα μπορούσε να μεταθέσει την εμφάνιση του Homo sapiens κατά εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια νωρίτερα από ό,τι πιστευόταν μέχρι σήμερα.
