Nέο καμπανάκι για τις οικονομικές προοπτικές της Ευρωπαϊκής Ενωσης χτυπά ο Μάριο Ντράγκι, ο οποίος κατακεραυνώνει την αδράνεια των Βρυξελλών και των κυβερνήσεων απέναντι στις συνεχιζόμενες προκλήσεις. Ο «σούπερ Μάριο» που όλοι θυμούνται την ομιλία του στις 26 Ιουλίου του 2012, όταν η ευρωπαϊκή κρίση χρέους βρισκόταν στο ζενίθ, στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και έκανε πράξη αυτό για το οποίο δεσμεύτηκε. Πώς θα κάνει οτιδήποτε χρειαζόταν για να σώσει το ευρώ. Και πράγματι με τις αποφάσεις του απέτρεψε τη διάλυση της Ζώνης του Ευρώ.
Στην παρούσα συγκυρία ο Ντράγκι εκφραζει την ανησυχία του για την υποχώρηση της οικονομικής ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποδίδοντας την κατάσταση αυτή στην «αδράνεια» των Βρυξελλών και των εθνικών κυβερνήσεων. Ένα χρόνο μετά τις συστάσεις του για τη μείωση του χάσματος με ανταγωνιστές όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα, ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας και πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας διαπιστώνει ελάχιστη πρόοδο.
Ο Ντράγκι είχε αναλάβει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τη σύνταξη έκθεσης για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ τον Σεπτέμβριο του 2023. Παρά το γεγονός ότι οι 383 προτάσεις του υιοθετήθηκαν ως πλαίσιο μεταρρυθμίσεων, μόνο ένα μικρό μέρος τους έχει εφαρμοστεί, με τις υπόλοιπες να παραμένουν «παγιδευμένες» σε πολιτικές διαφωνίες και γραφειοκρατικές διαδικασίες.
«Ένα χρόνο μετά, η Ευρώπη βρίσκεται σε δυσκολότερη θέση», δήλωσε ο Ντράγκι σε συνέντευξη Τύπου. «Το μοντέλο ανάπτυξής μας φθίνει, οι ευπάθειες αυξάνονται και υπενθυμίζεται με οδυνηρό τρόπο ότι η αδράνεια απειλεί όχι μόνο την ανταγωνιστικότητά μας, αλλά και την ίδια μας την κυριαρχία». Ο ίδιος τόνισε ότι «πολύ συχνά βρίσκουμε δικαιολογίες για αυτή την αργοπορία, λέγοντας πως έτσι λειτουργεί η ΕΕ. Κάποιες φορές η αδράνεια παρουσιάζεται ακόμη και ως σεβασμός στο κράτος δικαίου. Αυτό είναι εφησυχασμός».
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που είχε αναθέσει στον Ντράγκι τη σύνταξη της έκθεσης, παραδέχθηκε ότι η ΕΕ στερείται «επείγοντος χαρακτήρα» στην προώθηση της ατζέντας ανταγωνιστικότητας. «Η ενιαία αγορά μας απέχει πολύ από το να είναι ολοκληρωμένη. Δεν θα έπρεπε να είναι ευκολότερο να βρει κανείς την τύχη του πέρα από τον Ατλαντικό, παρά διασχίζοντας τα ευρωπαϊκά σύνορα», σημείωσε. «Χρειαζόμαστε άμεση δράση για να αντιμετωπίσουμε επείγουσες ανάγκες, γιατί οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοί μας δεν μπορούν να περιμένουν άλλο».
Η φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε στην εκκρεμή μεταρρύθμιση των κανόνων συγχωνεύσεων της ΕΕ και κάλεσε την επίτροπο Ανταγωνισμού, Τερέσα Ριμπέρα, να επιταχύνει τη διαδικασία. Η έλλειψη σαφήνειας σε βασικές προτάσεις του Ντράγκι έχει προκαλέσει αβεβαιότητα και δυσαρέσκεια στη βιομηχανία, με τις επιχειρήσεις να περιμένουν το «πράσινο φως» από τις Βρυξέλλες πριν προχωρήσουν σε επενδύσεις. «Θα πρέπει να επισπεύσουμε τη δημοσίευση των κατευθυντήριων γραμμών για τις συγχωνεύσεις. Νομίζω ότι ήρθε η ώρα να παραδώσουμε αποτελέσματα», δήλωσε η πρόεδρος της Επιτροπής.
Παρά τις δεσμεύσεις για ταχεία υλοποίηση των προτάσεων Ντράγκι, μόλις το 11,2% αυτών έχει εφαρμοστεί τον τελευταίο χρόνο, σύμφωνα με το European Policy Innovation Council, δεξαμενή σκέψης με έδρα τις Βρυξέλλες. Την ίδια στιγμή, η οικονομία της Ευρώπης παραμένει στάσιμη, ενώ η οικονομία των ΗΠΑ αναπτύχθηκε οκτώ φορές ταχύτερα από αυτή της ΕΕ το δεύτερο τρίμηνο του 2025.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι η Φον Ντερ Λάιεν και οι ηγέτες των κρατών-μελών έχουν αποσπαστεί από την προσπάθεια αποφυγής εμπορικού πολέμου με τις ΗΠΑ, τη διατήρηση της δέσμευσης της κυβέρνησης Τραμπ για την Ουκρανία και την εξεύρεση ισορροπίας στις σχέσεις με την Κίνα.
Ωστόσο, ο Ντράγκι προειδοποίησε ότι «οι πολίτες και οι επιχειρήσεις της Ευρώπης εκφράζουν ολοένα και μεγαλύτερη απογοήτευση. Βλέπουν ότι η ΕΕ κινείται αργά, δεν καταφέρνει να συμβαδίσει με τις αλλαγές αλλού. Είναι έτοιμοι να δράσουν, αλλά φοβούνται ότι οι κυβερνήσεις δεν έχουν αντιληφθεί τη σοβαρότητα της κατάστασης».
