«Μυστική» συνάντηση των πλούσιων χωρών της Ε.Ε. για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό – Τα δύο στρατόπεδα

Οι βόρειες χώρες θα προσπαθήσουν να βρουν κοινή στρατηγική πριν από μια επικείμενη μάχη για τα χρήματα με χώρες όπως η Πολωνία και η Ιταλία.

Οι βόρειες ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσα στις οποίες συγκαταλέγονται η Γερμανία, η Γαλλία και οι σκανδιναβικές, συναντώνται στη Βιέννη για να συντονίσουν τη στάση τους ενόψει των δύσκολων διαπραγματεύσεων για τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ύψους 1,816 τρισ. ευρώ.

Πρόκειται για την πρώτη φορά που ανώτατοι αξιωματούχοι από τα πλουσιότερα κράτη-μέλη συγκεντρώνονται ώστε να διαμορφώσουν κοινή στρατηγική απέναντι στις χώρες που ζητούν αυξημένες δαπάνες, όπως η Πολωνία, η Ιταλία και η Ισπανία.

Η βασική διαμάχη αφορά το μέγεθος και τις προτεραιότητες του προϋπολογισμού. Από τη μία πλευρά βρίσκονται οι λεγόμενοι «καθαροί συνεισφορείς» ή «net payers» —χώρες που εισφέρουν περισσότερα στον προϋπολογισμό από όσα λαμβάνουν, όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ολλανδία, η Σουηδία και άλλες. Αυτοί προτιμούν έναν πιο περιορισμένο προϋπολογισμό, ώστε να μειωθεί η οικονομική τους επιβάρυνση.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχει η συμμαχία των «Φίλων της Συνοχής», που περιλαμβάνει κυρίως χώρες του Νότου και της Ανατολής, όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Πολωνία και η Μάλτα. Αυτές ζητούν περισσότερους πόρους για τις αγροτικές επιδοτήσεις και τα διαρθρωτικά ταμεία που στηρίζουν τις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες.

Σύμφωνα με το Politico, η διαπραγμάτευση περιπλέκεται από το γεγονός ότι ακόμη και μέσα σε κάθε στρατόπεδο υπάρχουν σημαντικές διαφορές. Για παράδειγμα, η Γαλλία και η Ολλανδία διαφωνούν ως προς την αμοιβαιοποίηση χρέους σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ στο ζήτημα των αγροτικών επιδοτήσεων η Γαλλία βρίσκεται πιο κοντά στις θέσεις της Πολωνίας παρά στις χώρες-συμμάχους της στον Βορρά. Παρόλα αυτά, οι χώρες προσπαθούν πρώτα να γεφυρώσουν τις εσωτερικές τους αντιθέσεις ώστε να εμφανιστούν με ενιαίες θέσεις στις κεντρικές διαπραγματεύσεις.

Ηγετικό ρόλο στο στρατόπεδο των καθαρών συνεισφορέων αναμένεται να παίξουν η Γερμανία και η Γαλλία, ενώ στην αντίπερα όχθη η Πολωνία συνήθως αναλαμβάνει την πρωτοκαθεδρία, καθώς είναι ο μεγαλύτερος αποδέκτης πόρων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Ωστόσο, η στενή της συνεργασία με την Ουγγαρία έχει κλονιστεί, λόγω της αυταρχικής πολιτικής του Βίκτορ Όρμπαν που έχει οδηγήσει στην αναστολή κοινοτικών χρηματοδοτήσεων. Αυτό έχει αφήσει περισσότερο χώρο σε μεσογειακές χώρες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, να παίξουν πιο ενεργό ρόλο στον συντονισμό του στρατοπέδου.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκεται σε ρόλο διαμεσολαβητή. Ο επίτροπος Προϋπολογισμού, Πιότρ Σεραφίν, με μεγάλη εμπειρία από το Συμβούλιο, θα προσπαθήσει να κρατήσει τις κυβερνήσεις κοντά στην αρχική πρόταση της Επιτροπής. Παράλληλα, η στρατηγική της Επιτροπής συχνά βασίζεται στη διάσπαση των μπλοκ και στην εξατομικευμένη προσέγγιση κάθε κράτους, ώστε να περιοριστεί η ισχύς των συλλογικών συμμαχιών.

Παρότι όλοι αναγνωρίζουν ότι η πρόταση της Επιτροπής δεν θα είναι η τελική, υπάρχει ευρεία βεβαιότητα πως τελικά θα υπάρξει συμβιβασμός, όπως συνέβη σε όλες τις προηγούμενες διαπραγματεύσεις. Οι εντάσεις και οι αντιπαραθέσεις θεωρούνται αναπόφευκτες, ωστόσο η ιστορία δείχνει ότι η ΕΕ πάντοτε καταφέρνει να καταλήγει σε συμφωνία, όσο δύσκολες κι αν είναι οι συνθήκες.