Ποια ήταν η πρόθεση της Ρωσίας; Αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα που τίθεται, καθώς η Πολωνία και οι σύμμαχοί της στο ΝΑΤΟ εξετάζουν την αντίδρασή τους στα ρωσικά επανδρωμένα αεροσκάφη που παραβίασαν τον εναέριο χώρο της.
Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ, λέει ότι «ένας τεράστιος αριθμός» ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών εισήλθε στον εναέριο χώρο της και όσα αποτελούσαν άμεση απειλή καταρρίφθηκαν. Τις τελευταίες ώρες βρίσκεται σε διαβουλεύσεις, τόσο με τον επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, όσο και τους εταίρους του.
Θα αξιολογήσουν εάν πρόκειται για σκόπιμη στόχευση της Πολωνίας και, αν ναι, γιατί; Ο Τουσκ λέει ότι πιστεύει ότι ήταν «πιθανώς μια μεγάλης κλίμακας πρόκληση» – ουσιαστικά, ότι η Ρωσία δοκίμαζε σκόπιμα τη Δύση και την αντίδραση του ΝΑΤΟ.
Οι Ουκρανοί φαίνεται να συμφωνούν με αυτήν την εκτίμηση, όπως και ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής της ΕΕ. Εάν κάτι τέτοιο αποδειχθεί, πρόκειται για σοβαρή κλιμάκωση στις σχέσεις της Μόσχαε με τη Δύση.
Και τώρα τι;
Μία επιλογή είναι η Πολωνία να ενεργοποιήσει το Άρθρο 4 του ΝΑΤΟ, το οποίο της επιτρέπει να συμβουλεύεται άλλα μέλη όταν πιστεύει ότι απειλείται η ασφάλειά της. Η Πολωνία και ορισμένοι από τους συμμάχους της χρησιμοποίησαν αυτήν την επιλογή μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία το 2022.
Εξέτασε το ενδεχόμενονα την ενεργοποιήσει ξανά αργότερα εκείνο το έτος, όταν ένας πύραυλος σκότωσε δύο ανθρώπους σε μια πολωνική συνοριακή πόλη, μέχρι που κατέστη σαφές ότι πιθανότατα επρόκειτο για ουκρανικό πύραυλο αεράμυνας. Μια άλλη απάντηση είναι η περαιτέρω ενίσχυση της συνοριακής άμυνας.
Ο υπουργός Άμυνας της ΕΕ δήλωσε: «Πρέπει επειγόντως να αναπτύξουμε ένα τείχος κατά μήκος ολόκληρης της ανατολικής πλευράς της ΕΕ». Η ΕΕ προετοιμάζει ήδη ένα 19ο πακέτο κυρώσεων. Περιμένει επίσης σήμα από τις ΗΠΑ για να δώσει συνέχεια στις απειλές για αυστηρότερες κυρώσεις.
Η εύθραυστη ισορροπία που αναζητάει το ΝΑΤΟ
«Παραβιάζοντας τον πολωνικό εναέριο χώρο με μη επανδρωμένα αεροσκάφη επίθεσης, η Ρωσία δοκιμάζει όχι μόνο την Πολωνία αλλά και τις Ηνωμένες Πολιτείες ως την κύρια αποτρεπτική δύναμη του ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Μάρκο Μίχελσον, πρόεδρος της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων της Εσθονίας. Το ΝΑΤΟ θα συζητήσει την κατάσταση σε σημερινή συνεδρίαση και θα αποφασίσει πώς θέλει να απαντήσει.
Καλείται να ανακαλύψει μια εύθραυστη ισορροπία μεταξύ μιας σταθερής αντίδρασης σε αυτή τη δοκιμασία της αποφασιστικότητάς του και της αποφυγής μιας κλιμάκωσης στον συνεχιζόμενο πόλεμο.