Ανάλυση: Πώς το Ισραήλ αιφνιδίασε ξανά την κυβέρνηση Τραμπ με την επίθεση στη Ντόχα

Μετά τις ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές με στόχο τους διαπραγματευτές της Χαμάς στην καρδιά της πρωτεύουσας του Κατάρ, Ντόχα, ο Λευκός Οίκος εμφανίστηκε στο περιθώριο και όχι ως πρωταγωνιστής στην επίλυση μιας σύγκρουσης στην οποία ο Ντόναλντ Τραμπ ισχυρίστηκε ότι μόνο αυτός μπορεί να μεσολαβήσει.

Καθώς αποκαλύφθηκαν λεπτομέρειες για την διπλωματική αναταραχή πριν από την έκτακτη επίθεση της Τρίτης, υποστηρίχθηκε ότι ο Λευκός Οίκος είχε ελάχιστο λόγο στο πώς το Ισραήλ άνοιξε το τελευταίο του μέτωπο στον πόλεμό του κατά της Χαμάς – αυτή τη φορά σε έναν σύμμαχο των ΗΠΑ που φιλοξενεί διαπραγματεύσεις λίγες μέρες αφότου ο Τραμπ είχε ισχυριστεί ότι ήταν κοντά στην επίτευξη συμφωνίας.

Αντίθετα, η κυβέρνηση Τραμπ φαίνεται για άλλη μια φορά να έχει αιφνιδιαστεί, όπως με τις επιθέσεις του Ισραήλ τον Ιούνιο εναντίον στόχων του ιρανικού στρατιωτικού και πυρηνικού προγράμματος που ανέτρεψαν τις προσπάθειες των ΗΠΑ να διαπραγματευτούν νέα πυρηνική συμφωνία με την Τεχεράνη.

Αξιωματούχοι του Τραμπ έχουν δηλώσει ότι οι προειδοποιήσεις για τις επικείμενες επιθέσεις στο Κατάρ ήρθαν τόσο αργά που οι Αμερικανοί αξιωματούχοι ενημερώθηκαν για την επίθεση μόνο όταν τα ισραηλινά αεροσκάφη F-16 ήταν ήδη καθ’ οδόν προς τον Κόλπο.

Είτε οι ΗΠΑ είχαν στενότερο συντονισμό με τους Ισραηλινούς για την επίθεση από ό,τι παραδέχτηκαν είτε όχι, ο Λευκός Οίκος ενημέρωσε τους αξιωματούχους του Κατάρ για την επίθεση μόνο δέκα λεπτά αφότου είχε ξεκινήσει, δήλωσε ο πρωθυπουργός του Κατάρ την Τρίτη. «Αμέσως ανέθεσα στον ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ να ενημερώσει το Κατάρ για την επικείμενη επίθεση, κάτι που έκανε, ωστόσο, δυστυχώς, πολύ αργά για να σταματήσει την επίθεση», δήλωσε ο Τραμπ σε ανακοίνωσή του.

Μέχρι το απόγευμα της Τρίτης, ο Λευκός Οίκος βρέθηκε παγιδευμένος ανάμεσα σε μια πολιτική υποστήριξης του πολέμου του Ισραήλ κατά της Χαμάς και στην αποκατάσταση των σχέσεων με έναν βασικό σύμμαχο των ΗΠΑ στην περιοχή με στενούς δεσμούς με την κυβέρνησή του, ιδίως τον Γουίτκοφ.

Η στάση της κυβέρνησης ήταν εμφανής την Τρίτη, καθώς η γραμματέας Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λίβιτ καταδίκασε αλλά και δικαιολόγησε την επίθεση, σε μια δήλωση που φαινόταν απεγνωσμένη να κρατήσει την κυβέρνηση του Κατάρ στο πλευρό της.

«Ο μονομερής βομβαρδισμός εντός του Κατάρ, ενός κυρίαρχου έθνους και στενού συμμάχου των Ηνωμένων Πολιτειών που εργάζεται πολύ σκληρά και αναλαμβάνει γενναία ρίσκα μαζί μας για να μεσολαβήσει στην ειρήνη, δεν προωθεί τους στόχους του Ισραήλ ή της Αμερικής», δήλωσε η Λίβιτ από το βήμα της αίθουσας Τύπου του Λευκού Οίκου.

Ωστόσο, πρόσθεσε μια σιωπηρή έγκριση της επίθεσης, λέγοντας «Η εξάλειψη της Χαμάς, η οποία έχει επωφεληθεί από τη δυστυχία όσων ζουν στη Γάζα, είναι ένας αξιόλογος στόχος».

Οι επιθέσεις θα μπορούσαν να σηματοδοτήσουν το τέλος της διαδικασίας διαπραγματεύσεων για την κατάπαυση του πυρός στο Κατάρ, το οποίο μεσολαβεί στις συνομιλίες μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς για σχεδόν δύο χρόνια.

Ο πρωθυπουργός του Κατάρ, Σεΐχης Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν Αλ Θάνι, δήλωσε την Τρίτη ότι η χώρα θα συνεχίσει να μεσολαβεί μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, αλλά «για τις τρέχουσες συνομιλίες, δεν νομίζω ότι υπάρχει κάτι έγκυρο αυτή τη στιγμή μετά από όσα είδαμε από τη σημερινή επίθεση».

«Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι οι Καταριανοί θα συνεχίσουν από εκεί που σταμάτησαν», δήλωσε ο Στίβεν Κουκ, ανώτερος συνεργάτης του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων. «Από την οπτική γωνία της Ντόχα, το Κατάρ έχει καταβάλει σημαντική προσπάθεια για την απελευθέρωση Ισραηλινών ομήρων, μόνο και μόνο για να ανταποδωθεί με αεροπορική επιδρομή στη χώρα τους».

Η Αίγυπτος θα μπορούσε να ενεργήσει ως μεσολαβητής, δήλωσε ο Κουκ, αλλά είναι ένα «άχαρο έργο» όταν «ούτε η ισραηλινή κυβέρνηση ούτε η ηγεσία της Χαμάς φαίνεται να ενδιαφέρονται για μια συμφωνία».

«Νομίζω ότι πραγματικά θέτει υπό αμφισβήτηση ποια είναι η πρόθεση του πρωθυπουργού Νετανιάχου», δήλωσε η Ρέιτσελ Μπράντενμπουργκ, διευθύνουσα σύμβουλος στην Ουάσινγκτον και ανώτερη συνεργάτιδα στο Israel Policy Forum, κατά τη διάρκεια ενός podcast που φιλοξενήθηκε από το War on the Rocks. «Αν πραγματικά σοβαρολογεί για τις διαπραγματεύσεις και σοβαρολογεί για τον τερματισμό του πολέμου, τότε γιατί να χτυπήσει τους πολιτικούς ηγέτες που διαπραγματεύονται;»

Παρά τα ερωτήματα σχετικά με την επιρροή του Κατάρ στη Χαμάς και το αν οι ηγέτες της μαχητικής ομάδας θα μπορούσαν να διαπραγματευτούν καλόπιστα, «χρειάζεσαι κάποιον να μεσολαβήσεις και χρειάζεσαι κάποιον να διαπραγματευτείς και αυτό κάνει αυτή τη συζήτηση πολύ πιο δύσκολη», είπε.

Το Κατάρ βρέθηκε επίσης στο στόχαστρο μετά την αμερικανική επίθεση σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις τον Ιούνιο, καθώς μια αμερικανική στρατιωτική βάση στη χώρα του Κόλπου έγινε στόχος ιρανικής πυραυλικής επιδρομής που αποκρούστηκε εύκολα από τα αμερικανικά συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας. Την Τρίτη, ο Τραμπ δήλωσε ότι είχε διαβεβαιώσει τον αλ-Θάνι και τον Εμίρη Ταμίμ μπιν Χαμάντ αλ-Θάνι ότι «κάτι τέτοιο δεν θα ξανασυμβεί στο έδαφός τους».